Baba Salim Divanı

Abstract

Bulunduğu stratejik konum itibarıyla tarihin her döneminde önemli bir ticaret merkezive liman kenti olan Trabzon, aynı zamanda bir kültür merkezi olarak öne çıkmaktadır.Trabzon, ön Türk tarihinden itibaren Türk ve Turanî kavimlerin geçiş ve iskânnoktalarından biri olmuştur. Bu itibarla yörede Türk sözlü kültür geleneği çok eski veköklü bir geçmişe sahiptir. Bu sözlü gelenek içerisinde Türk sözlü şiir geleneği önemli bir yere sahiptir.Trabzon'da birçok halk şairi yetişmiştir. Bu şairlerden biri olan Baba Salim Öğütçen,düzenli bir eğitim görmemiş, kendi kendini yetiştirmiş bir şairdir.Çalışmamız giriş bölümüyle birlikte beş bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde,Trabzon'un sosyo-kültürel tarihinden bahsedilmiş ve sözlü kültür geleneği içerisindeâşıkların Trabzon'da yetişme şartlarına yer verilmiştir. Birinci bölümde, şairin hayatı;ikinci bölümde, şairin edebî yönü üzerinde durulmuş, şiirlerdeki temalar incelenmiş;üçüncü bölümde, çalışmamızdaki şiirler yapı ve şekil bakımından incelenmiş, şairin hecevezniyle yazdığı şiirlerdeki kafiye çeşitleri, redifler, aruz vezniyle yazdığı şiirlerdeki aruzkalıpları bulunmuştur. Dördüncü bölümde ise, metin kısmı yer almaktadır. Bu bölümdeşiirlere yer verilerek, sözlü kültür ortamında ve farklı zamanlardaki yayınlarda değişikliğeuğrayan şiirler belirlenip, birbirleriyle kıyaslanmıştır. Bu farklılıklar dipnotlarlagösterilmiştir.Bu çalışmayla Türk halk şiiri geleneğine çok zengin bir repertuar kazandırmış olanBaba Salim'in şiirleri ilk defa bütüncül ve mukayeseli bir biçimde ortaya konulmuş vebunların halk şiiri geleneğimizdeki yeri ortaya konulmaya çalışılmıştır. In respect to its strategical location, Trabzon is an important trade center n every periodof the history and harbour city and also comes forward being a culture center. As ofTurkish pre-history, Trabzon has been one of the crossing and settling points of Turk andTurani tribes. Taking this into consideration Turkish verbal cultural convention has an oldand rooted past. Inside this verbal convention, Turkish verbal poem convention has a significant place.In Trabzon lots of Turkısh folk literature has been raised. Baba Salim Öğütçen, one ofthese poets, is not regularly educated and of a self-trained poet.Including the preface section, our study is made of 5 sections. In the preface section,social-cultural history of Trabzon has been mentioned and lovers? raising conditions inTrabzon has been discussed from the verbal culture convention point of view. In the firstsection, life of the poet, in second section poet?s literary aspect has been emphasized ,themes in his poems evaluated; in the third section poems in our study have been analyzedwith respect to the their shape and structure, rhyme varieties which written in syllabicmeter, redifs , aruz patterns written in aruz meter have been exposed. In the forth section,text fragment involves. In this section by discussing, poems are compared with each otherby determining the poems which are subject to the variations in the verbal cultureenvironment and publications at different times. These variations are shown by theannotations.By means of this study, poems of Baba Salim who set forward a very rich repertory arepresented complementarily and comparatively for he first time and their position in ourTurkish oral cultural tradition is tried to put forward.