I. ve II. Haçlı seferleri sürecinde Ermeni-Haçlı ilişkileri

Abstract

Ortaçağ tarihinin en önemli olayları arasında yer alan Haçlı Seferleri Doğu'da ortak bir dini mirası paylaşan iki kültürü, Frank ve Ermenileri bir araya getirdi. Haçlı Seferlerinin başlamasında Bizans'tan çok Ermenilerin etkisi olmuştur. Ermeniler, Haçlı Seferlerinin başlamasından 15 yıl önce Papa VII. Gregory'e Doğu Hıristiyanlarını kurtarması için yardım talebinde bulunmuştu. Dönemin şartlarında karşılığını bulamayan bu düşünce doğudaki Türk ilerleyişini durduramayan Bizans imparatoru Aleksios Komnenos'un batıdan ücretli asker talebinde bulunmasıyla tekrar gün ışığına çıkmıştı. Esasında batıdan sadece asker talebinde bulunan Bizans, bu talebin Haçlı Seferlerine dönüşeceğini beklemiyordu. Bu nedenle Bizans doğuya gelen Haçlı ordularına temkinli yaklaşırken, onlara kucak açan Ermeniler olmuştu. Haçlıların Anadolu'ya geldikleri XI. yüzyılın sonlarında bölgede birbirinden bağımsız, siyasi birlikten yoksun küçük Ermeni prenslikleri mevcuttu. Bizans ve Türk hâkimiyetleri arasında sıkışmış olan bu Ermeni prenslikleri, Haçlıların Anadolu'ya gelmesiyle bağımsızlıklarına kavuşacaklarına inanmışlardı Onların varlığı siyasi gelecekleri açısından büyük bir umuda kapılmalarını sağlamıştı. Bu nedenle I. ve II. Haçlı Seferleri sürecinde Haçlılara ellerinden gelen desteği sağlamışlardır. Haçlılar ise Anadolu topraklarına girdiklerinde kendilerine hâkimiyet sahası olarak daha kolay yayılabilecekleri Ermenilerin çoğunlukta olduğu bölgeleri seçmiş Ermeni ileri gelenlerinin kızlarıyla evlenerek bölgedeki etkilerini güçlendirmişlerdir. Ermeniler özellikle I. Haçlı Seferi sırasında verdikleri destekle Urfa Haçlı Kontluğu ve Antakya Haçlı Prensliği gibi İslam dünyasını bölecek iki siyasal yapının kurulmasında önemli bir rol üstlenerek I. Haçlı Seferinin kaderini tayin eden taraf olmuştur. Ancak çok geçmeden II. Haçlı Seferi öncesinde Haçlılar Ermeni prensliklerini ele geçirmeye başlamış özellikle Antakya Haçlı Prensliği Ermenilerin anavatan olarak saydıkları Kilikya bölgesini yayılma sahası olarak seçmiş ve Ermenilerle mücadele içerisine girmiştir. Ermeniler ise kurtarıcı olarak gördükleri ve her türlü desteği sağladıkları Haçlılardan umduklarını bulamamışlardır. The Crusades, which were one of the most important events in medieval history, brought Franks and Armenians who were the two different cultures sharing common religious heritage in the east together. Armenians caused the Crusades more than Byzantines. Armenians requested Pope Gregory VII?s help to save East Christians 15 years before The Crusades. This idea, which was not supported in the conditions of that era, came to daylight when Byzantinian Emperor Alexios Komnenos demanded legionnaires from the western countries to stop Turkish growth. Nevertheless, Byzantium, who requested just legionnaires, didn?t expect this demand to turn into the Crusades. Therefore, while Byzantium was doubtful against the Crusades, Armenians welcomed them. When the Crusaders arrived in Anatolia in the late 11th century, there were small independent principates which were deprived of political unity. These principates, which were wedged between Byzantine and Turkish dominances, expected to gain their freedom and supported the Crusaders during the Crusaders the first and the second However, the Crusader decided to be dominant in the areas where the majority were Armenians and married to the daughters of Armenian prominents to strengthen their influence in the area. Armenians became the side to determine the desting of the Crusade the first by supporting the establishments of County of Edessa and Crusader State of Antioch which would divide Muslim world into two parts. However, before too long, the Crusaders began to occupy Armenian principates. Especially, Crusader State of Antioch chose Cilicia, which was considered as the native land by Armenian people, to out. As for Armenians, they were disappointed by the Crusaders who they had considered as the savior and supported in many ways.