Türkiye'de satılan bazı tütün ürünlerinde radyoaktivite seviyelerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı tütün ürünlerindeki radyoizotopların tayini ile sigara içilmesi sonucunda içicinin fazladan almış olduğu radyasyonu tespit etmektir. Bu amaçla; Trabzon'da 100 kişi ile anket yapılmış ve Türkiye'deki marketlerde satılan ve ankete katılan 100 kişi tarafından en çok içilen 9 sigara markası tespit edilmiştir. Buna ek olarak iki ayrı tütün örneği de bu çalışmaya dâhil edilmiştir. Bu çalışmada 2 tütün, 9 sigara tütünü ve bu 9 sigara tütünün içinden 2 tanesi seçilerek bunların izmariti ve külü ayrı ayrı incelenmiştir. Alınan bu örneklerin doğal (238U, 232Th, 40K) radyonüklid aktivite konsantrasyonları HPGe gama spektrometresi kullanılarak belirlenmiştir. Sigara ve tütün örnekleri için 238U, 232Th ve 40K'ın ortalama aktivite konsantrasyonları sırasıyla; 14,57, 22,22 ve 223,85 Bq.kg-1 olarak bulunmuştur. İki sigara tütününün izmariti için 238U, 232Th ve 40K'ın ortalama aktivite konsantrasyonları sırasıyla 15,76, 13,05 ve 136,15 Bqkg-1 ve külleri için de sırasıyla; 16,61, 21,75 ve 338,55 Bq.kg-1 olarak bulunmuştur. Numunelerin elemental analizi EDXRF cihazı ile belirlenmiştir. EDXRF ile yapılan analizlerde Mg, Al, Si, P, S, Cl, K, Ca, Fe, Ti, Cr, Mn, Cu, Zn, As, Br, Rb, Sr, Zr, Sb, I, Ba, Hf ve Pb elementleri belirlenmiştir. The aim of this study was to determine the radioisotopes in tobacco products and to detect the radiation that the drinker received as a result of smoking. For this purpose; 100 people were interviewed in Trabzon in Turkey and sold in markets and surveyed 100 people by most smoking cigarette brands have been identified 9. In addition, two separate tobacco samples were included in this study. In this study, 2 tobacco, 9 cigarette tobacco and 2 of these 9 cigarette tobacco were selected and their butts and ash were examined separately. Natural (238U, 232Th, 40K) radionuclide activity concentrations of these samples were determined using HPGe gamma spectrometry. The average activity concentrations of 238U, 232Th and 40K were found to be 14,57, 22,22 and 223,85 Bq.kg-1, respectively. The average activity concentrations of 238U, 232Th and 40K for two cigarette tobacco butts were 15,76, 13,05 and 136,15 Bqkg-1 and 16,61, 21,75 ve 338,55 Bq.kg-1 for their ashes, respectively. The elemental analysis of the samples was determined by EDXRF. In the analysis with EDXRF, Mg, Al, Si, P, S, Cl, K, Ca, Fe, Ti, Cr, Mn, Cu, Zn, As, Br, Rb, Sr, Zr, Sb, I, Ba, Hf and Pb elements were determined.