Heyelan analizinde kullanılan yöntemler ve sayısal çözümleri

Abstract

Şev kaymaları veya heyelanlar, yerkabuğunun yaşı kadar eskilere dayanmaktadır. Bu hareketlerin ülkemizde ve özellikle Doğu Karadeniz Bölgesi'nde çok yaygın olarak meydana gelmesi ve bunun sonucunda can ve mal kaybının oluşması konunun etraflıca incelenerek çözümler üretilmesini zorunlu hale getirmektedir. Heyelanlar ilk kez Collin tarafından analitik olarak incelenmiştir. Bu ilk çalışmada, o yıllarda zemin mekaniği biliminin gelişmemiş olmasından, özellikle de killerin kayma direnci hakkında yeterli bilgi olmamasından dolayı, analizlerin eksik olduğu görülmektedir. Bütün denge problemlerinde olduğu gibi, heyelanların stabilite analizinde de iki yaklaşım kullanılmaktadır. Daha gerçekçi olduğuna inanılan yaklaşım, dış yükler ve kendi ağırlığı altında ortamın mekanik özelliklerine bağlı olarak ne kadar hareket edeceği, gerilmelerin nerede yoğunlaştığı ve bunun sonucunda göçme (kayma) olup olmayacağının incelenmesidir. Diğer bir yaklaşım olan limit gerilme yaklaşımı ya da deformasyon analizi de yakın zamana kadar gerilme analizini yapacak yöntem ve araç bulunamadığı için yapılamamıştır. Bu çalışmada yamaç stabilitesi analiz yöntemleri ve elde bulunan bilgisayar programları kullanılıp, yöntemlerdeki yaklaşımlar ve bilgisayar programlarından elde edilen sonuçlar irdelenerek bir karşılaştırma yapılıp, yöntemlerin birbirlerine göre üstünlükleri ve sakıncaları araştırılmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde, konu ile ilgili genel bilgiler; ikinci bölümünde, şev stabilitesinde analiz yöntemleri ve bu yöntemlerin hesabında kullanılan bilgisayar programlan anlatılmakta; üçüncü bölümde, bazı tipik örnekler çözülmekte; dördüncü bölümde irdeleme, beşinci bölümde sonuçlar ve altıncı bölümde de öneriler sıralanmaktadır. Slope failures or landslides date back as old as the age of the earth's crust. It is essential to investigate the problem of landslides in details and produce solutions for them since frequent occurance of landslides in Turkey, especially in Eastern Blacksea region and the loss of properties and lives. Landslides have first been investigated by Collin analytically. Due to the insufficient knowledge in Soil Mechanics during that time, especially of the strength of clay slides, it is recognized that these analyses were not sufficient. Two main approaches were used in the stability analysis of landslides in all equilibrium problem. First approach that is believed to be more realistic considers mechanical properties of medium, outern loads, where the stress become denser and whether there would be any failures (slides) as a result of this stress. The other one, called limit stress approach or deformation analysis, has not been done because of the lack of essential methods and equipment to do the stress analysis. In this study, a comparison has been made between the analysing methods of slope stability and the approaches in the methods by investigating the results obtained through the computer programs and priorities of the methods to each other and their risks were studied. In chapter 1, general information associated with the subject is outlined. In chapter 2, the methods of slope stability and the computer programs used in the calculation of these methods are explained. In chapter 3, some typical examples associated with the work are solved. In chapter 4, discussion is made. In chapter 5, results, and in chapter 6 suggestions are given.