Trafik kazaları ve Trabzon bölünmüş sahil yolu örneğinde kaza tahmin modelinin oluşturulması

Abstract

Tüm dünyayı etkisi altına aldığı gibi ülkemizi de etkileyen trafik kazaları sorunu, her geçen gün etkisini arttırarak büyümektedir. Bununla beraber, yol güvenliğine gereken önem verilmemekte ve yol güvenliği, kentsel ulaşım planlaması sürecinin içinde tam olarak yerini almamaktadır.Dünyada yol güvenliğini sağlamada birçok çalışma yapılmakta ve sonuçları başarıya ulaşmaktadır. Ancak ülkemizde bu sorun hala göz önünde bulundurulmamaktadır. Ülkemizde, kazalar sonucu ağır maddi ve manevi kayıplar ortaya çıkmaktadır.Anahtar Kelimeler:Trafik Kazaları, Karayolu Güvenliği, Trafik Kaza Tahmin Modeli, Poisson Regresyonu, Negatif Binom RegresyonuYol güvenliğini sağlamada yapılan çalışmalar trafik kazalarını azaltmaktadır. Bunun için yapılan kaza tahmin modellerindeki çalışmalar hızla ilerlemekte, yol güvenliğini tahmin etmede matematiksel araçlar olarak tercih edilmektedirler.Bu çalışmada karayolu güvenliğinin sağlanmasında kazalara neden olan faktörlerin incelenmesi ve bu faktörlerin birbiriyle ilişkilerini içine alan kaza tahmin modelinin oluşturulması hedeflenmiştir.Çalışmanın birinci kısmında; genel bir giriş yapıldıktan sonra, tezin amaç ve kapsamı anlatılmış, tez konusu ile ilgili kaynak araştırmasına yer verilmiştir. Sonrasında, ulaştırma hakkında genel bilgiler, ülkemiz ulaştırma tercihi ve bu tercihin doğurduğu sorunların neler olduğuna değinilmiştir. Karayolu güvenliği ve karayolu güvenliğinin sağlanması için alınabilecek önlemler anlatılmış, trafik kazalarının etken bileşenleri ile kaza tahmin modellemesi yapılması için kullanılan istatiksel yöntemler ele alınmıştır.Çalışmanın ikinci kısmında ise; Trabzon Bölünmüş Sahil Yolu'nun Beşikdüzü ilçesinden Of ilçesine kadar olan 010-21 ve 010-22 kontrol kesim nolu, 113,5 km. lik karayolu kesimi üzerindeki, 5 yıllık (2002, 2003, 2004, 2006 ve 2007 yılları) trafik kaza verileri alınmış ve bu kesimlerin trafik ve yol karakteristikleri belirlenerek toplam kazalar için bir kaza tahmin modeli oluşturulmuştur. Kaza tahmin modelindeki analizler Stata istatiksel paket programı ile yapılmıştır.İstatiksel analizlerde, önce Poisson Regresyon modelinin geliştirildiği genelleştirilmiş lineer model yaklaşımı kullanılmış, ancak verinin aşırı yayılım yapmasından dolayı Negatif Binom Regresyon modeli uygulanmıştır. Seyahat edilen yol kilometresi, ortalama belirlenen hız ve yol üzerindeki yaya geçidi sayısı, kaza oluşumunda anlamlı değişkenler olarak bulunmuştur. The problem of traffic accidents which affects all of the World and also our country is getting bigger every day. Neverthless, the sufficient importance in not been given to road safety and road safety does not take its place exactly in urban transportation planning process.Many studies have been done for providing road safety on the World and their results succeed. But, in our country, the problem haven?t been considered yet. Because of accidents, serious material and moral missings appear in our country.The studies which have been done for providing road safety decrease traffic accidents. The studies of accident prediction models that are done for this reason improves rapidly. They have been preferred for predicting road safety as matematical tools.In this study, it is aimed to investigate factors which cause accidents, for providing road safety and to create accident prediction model which includes relations between these factors.In first section of this study, after an introduction, the aim and the scope of the thesis is explained, the literature review about the thesis topic is given. Then, general information about transportation, the transportation choice of our country and what kind of problems appear as a result of this choice are dealed. Road safety and measures for providing road safety are explained, effective components of traffic accidents and the statistical methods that are used for accident prediction models are dealed.In the second section, 5 years (2002, 2003, 2004, 2006 and 2007 years) accident data relating to 113, 5 km. road sections from Beşikdüzü to Of of Trabzon Divided Coastal Highway called 010-21 and 010-22 are given and a total accident prediction model is formed, in which the traffic and road characteristics of these sections are defined. The analysis in the accident prediction model is done by statistical package program of Stata .At first, Generalized linear modeling approach (GLM) is used which improved by Poisson Regression model, neverthless, because of the data shows over dispersion, Negative Binomial Regression model is applied. The variables, which had significant effects on accident occurrence, were vehicle kilometers traveled, number of pedestrian crossing and average posted speed.