Gürcü Kaynaklarına Göre Gürcistan Altın Çağ Döneminin Son Hükümdarı: Kraliçe Tamar

Abstract

Gürcistan tarih yazıcılığında, “Krallar Kralı” veya “Kraliçeler Kraliçesi” olarak adlandırılan Kraliçe Tamar, 1184-1213 seneleri arasında Gürcistan’ı yönetmiştir. Gürcistan’ın “Altın Çağı” olarak bilinen dönemi içerisinde yer alan Kraliçe Tamar, dönemin Gürcistan’ı ve Gürcistan tarih ve kültürü için önemli icraatlar yapmıştır. Bagratlılar/Bagrationi sülalesine mensup olan Tamar, babası III. Giorgi’nin ölümü ile tahta çıkmış ve iki kere siyasi evlilik yapmıştır. Kraliçe Tamar’ın ardından tahta önce oğlu Laşa Giorgi daha sonra da kızı Rusudan geçmiş ve “Altın Çağ” dönemi, Moğol saldırıları ile sona ermiştir. Türk tarihi içinde önemli bir karakter olan Tamar döneminde, Anadolu Selçuklu Devleti ve Gürcüler ilk kez karşı karşıya gelmişler ve “1202 Pasinler Savaşı” vuku bulmuştur. Türkler ile de ciddi ilişkileri olan Kraliçe Tamar ve dönemi Türk literatüründe ayrıntılı olarak çalışılmamıştır. Bu makale ile Gürcü tarihi ve Türk tarihi için önemli bir figür olan Kraliçe Tamar dönemi iç ve dış politik meseleleri, ağırlıklı olarak Gürcü kronikleri ve Gürcü araştırma eserlerinden de referans alınarak incelenmeye çalışılacaktır.

In Georgian historiography, Queen Tamar who has run Georgia between 1184-1213. Queen Tamar, who was instrumental in calling Georgia the "Golden Age, done important activities for the Georgia history and culture of the period Tamar, who belongs to the Bagratis / Bagrationi family lineage, acceded after her father’s death date and made politic marriage twice. After end of her period, in order of his son Laşa Giorgi and his daughter Rusudan took over kingdom and The Golden Age ended with Mongolian attacks. In period of Tamar, an important character in Turkish history, the Anatolian Seljuk State and Georgians faced each other for the very first time and the "1202 Battle of Basiani" happened. Queen Tamar, who has serious relations with the Turks, has not been studied in detail in the Turkish literature. Here, with the text of this declaration, the internal and external political affairs of the Queen Tamar period who is an important figure for Georgian history and Turkish history, I will be trying to examine with reference to Georgian Chronicles and Georgian research works in general.