Bölgesel gelişmişlik düzeyi tartışmalarında yeni yöntem arayışı

Abstract

Sosyal ve ekonomik olanaksızlıklar ve farklılıklar ülkeler arasında olduğu gibi bölgeler hatta iller arasında dengesiz gelişmeye sebep olmaktadır. Bu farklılıklarının giderilmesine yönelik politikalar oluşturulmadan önce sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyinin il/bölge ya da alt bölge ölçeğinde uygun değişkenlerle ve göstergelerle belirlenmesi ve nedensellik tartışmaların yapılması gerekir. Ülkemiz için, günün toplumsal, ekonomik ve teknolojik gelişimlerini/değişimlerini göz önüne alan, gelişmişliği en iyi ifade eden gösterge ve değişkenler kapsamında önerilen yöntem ile gelişmişlik düzeyi tartışmalarına yeni bir bakış açısı getirmek amaçlanmaktadır. Bu amaca ulaşmak için izlenen yol-akış şemasında öncelikle kavramsal çerçevede geçmişten günümüze gelişmişlik düzeyi ile ilgili yapılmış araştırmalara yönelik kimlik kartlarının oluşturulması, sonrasında değişkenlere yönelik sistematik bir değerlendirme yapabilmek için 3S(sıralama, sınıflama, seçme) adı verilen yaklaşımın uygulanması gelmektedir. Sonrasında ise, önerilen sınıflama yönteminin Türkiye Düzey-2 ölçeğinde uygulaması, sonuçlarının 2003 yılında DPT tarafından ve 2013 yılında Kalkınma Bakanlığı tarafından yapılan gelişmişlik araştırmaları ile karşılaştırılmasını içeren ampirik bir çalışma yapılmıştır. Ülkemiz açısından gelişmişlik düzeyine yönelik yapılan çokça tartışmanın tezden sonra artık ortak bir dilde ve farklı bir bakış açısıyla yapılması; olgunun daha net tanımlanması ve derinlemesine tartışılmasına olanak sağlaması; güvenilir veri ve doğru yöntemler ile maliyet etkin bir tespitin yapılması beklenmektedir.