Pars (Panthera pardus)'ın Doğu Karadeniz dağlarındaki üreme durumu ve beslenmesi

Abstract

Pars'ın Doğu Karadeniz Dağlarındaki üreme durumu ve beslenmesinin araştırıldığı bu çalışma, 2013 yılının Nisan ayından, 2017 yılının Ekim ayına kadar, toplam 328 günlük araştırma ile 4,5 yılda tamamlanmıştır. Arazi çalışmaları Doğu Karadeniz Dağları'nda toplam 341.937 hektar büyüklüğündeki 11 adet örnekleme alanında gerçekleştirilmiştir. Örnekleme alanlarında doğrudan türü görmeye yönelik gözlemlerin yanı sıra fotokapan görüntülerinden faydalanılmıştır. Doğrudan gözlemler en az iki ekip tarafından nokta veya hat boyu gözlemleriyle gerçekleştirilmiştir. Dolaylı gözlemlerde Pars'a ait ayak izi, dışkı, eşinme, tırmalama, idrar, besin artığı gibi iz ve belirtilerden yararlanılmıştır. Bu çalışma sonucunda, 11 adet örnekleme alanından Sarıçiçek Dağı örnekleme alanında Pars'a ait ayak izi, dışkı, tırmalama ve eşinme izlerinin yanı sıra fotokapan fotoğrafları çekilmiştir. Çakıl Dağı örnekleme alanı haricindeki diğer 9 örnekleme alanında ise ayak izi ve dışkı gibi bulgulara ulaşılmıştır. Sarıçiçek Dağı örnekleme alanında aynı dönemde, aynı yerde hem dişi Pars ve hem de erkek Pars bireyleri fotokapan ile fotoğraflanmıştır. Ayrıca türün alan belirleme ve üreme davranışları arasında yer alan tırmalama ve eşinme izi belirlenmiştir. Pars'ın üreme alanındaki besin tercihi için Sarıçiçek Dağı örnekleme alanından toplanan, Pars'a ait 10 adet dışkı örneğindeki kıllar laboratuvar ortamında analiz edilmiştir. Pars dışkılarındaki kılların analizleri sonucunda, Yaban keçisi (Capra aegagrus), Yaban domuzu (Sus scrofa) ve Yaban tavşanı (Lepus europaeus) en fazla rastlanılan türler olurken, bunu köpek (Canis familiaris), evcil kedi (Felis catus) ve kemirgenlerin takip ettiği görülmüştür.