Karadeniz bölgesi sınırları içerisinde yer alan sarıçam (Pinus sylvestris L.)-doğu kayını (Fagus orientalis Lipsky) karışık mesçerelerine ilişkin büyüme modellerinin geliştirilmesi

Abstract

Bu çalışmada, Karadeniz Bölgesinde doğal olarak yayılış gösteren Sarıçam-Doğu Kayını karışık meşçerelerinde meşcere ve tek ağaç bazında büyüme modellerinin geliştirilmesi amaç edinilmiştir. Bu amaçla yaş, yetişme ortamı verim gücü, sıklık dereceleri ve karışım oranlarındaki değişkenliği yansıtacak şekilde alınan 162 geçici örnek alan ve örnek alanlarda 187'ü Sarıçam ve 194'ü Doğu Kayını olmak üzere toplamda 381 galip ve ortak galip ağaca ilişkin gövde analiz verileri kullanılmıştır. Ayrıca tür bazında bonitet endeks modelleri ile lojistik fonksiyonları esas alan doğal kuruma modelleri geliştirilmiştir. Sıklığa Bağlı Hasılat Tabloları şeklindeki meşcere modelleri ile her iki tür için kalan, ayrılan ve genel meşcere öğelerine ilişkin tahminler elde edilebilir. Her iki tür için de 4 parametreli Johnson SB olasılık yoğunluk fonksiyonun örnek alanlardaki çap dağılımlarının ortaya konulmasında en uygunu olduğu belirlenmiştir. Sarıçam ve Doğu Kayını için geliştirilen uzaklıktan bağımsız tek ağaç çap artım modellerinin belirtme katsayıları (R2) sırasıyla 0.608 ve 0.691 iken, uzaklığa bağlı tek ağaç çap artımı modellerin ki ise 0.673 ve 0.719 olarak elde edilmiştir. Bonitet endeks modeli olarak hem Sarıçam hem de Doğu Kayını için Hossfeld GADA modeli, tahmin gücü ve model hataları bakımından en iyi sonuçları vermiştir. Geliştirilen çap artımı ve kuruma modellerinin uygunluğu bağımsız bir veri grubu ile test edilmiş ve bu karışık meşcereler için kullanılabileceği belirlenmiştir.