Doğuladini (Picea orientalis (L.) Link.) fidanlarına ait bazı morfolojik ve fizyolojik özelliklerle dikim başarısı arasındaki ilişkiler

Abstract

Bu çalışmada Çataldere -Maden, orijinli doğuladini fidanları kullanılmıştır. Çalışma kapsamında sırasıyla şu hususlar araştırılmıştır: (1 ) önemli morfolojik özellikler bazında, şaşırtma ve şaşırtma zamanının etkileri, (2) İşlemler (kontrol; sonbahar, ilkbahar ve yaz şaşırtmaları) bazında belirlenen morfolojik özellikler arasındaki karşılıklı ilişkiler, (3) Dört isleme ait ortalama fidan boyu ve kök boğazı çapı kriterleri esas alınarak, işlemler bazında oluşturulan fidan kalite sınıflarının dikim basanları, (4) işlem-solma noktasındaki su potansiyeli etkileşimleri, (5) Yazın şaşırtılan fidanlarda su potansiyelinde oluşan periyodik değişmeler, (6) ilkbaharda şaşırtılan fidanlarda sökümden sonra sulamanın ve dikim öncesinde açık alan koşullarında bırakmanın fidanların su potansiyeli, toplam glikoz içerikleri ve gelişimleri üzerindeki etkileri ve (7) Ksilem su potansiyelinde, tomurcuk durumunda ve kuru ağırlık oranında oluşan periyodik değişmelere göre dormansi halinin değişmesi. Yaz şaşırtması fidanlar en kaliteli fidanlardır. Ayrıca yetiştirme tekniğine bakılmaksızın fidan boyu, kök boğazı çapı ve kök sisteminin kılcal köklerce zengin kompakt bir yapı göstermesi koşuluyla gövde-kök oranı kriterleri fidan kalite sınıflaması çalışmalarında rahatlıkla kullanılabilir. Fidan kalite normlarının belirlenebilmesi için 2 yıllık arazi verileri yetersiz kalmaktadır. Tutma başarısı yönünden şaşırtılmış fidanlar üstün bir performans göstermişlerdir. Bu nedenle ağaçlandırmalarda mutlaka şaşırtılmış boylu Cen az 20 cm) ve kök boğazı çapı kalın (en az 8 mm) fidanlar kullanılmalıdır. Solma noktasındaki su potansiyeli kontrolda -17.88 +/- 2.64 Bar, sonbahar şaşırtmasında -25.67+/-1.69 Bar, ilkbahar şaşırtmasında -27.72 +/- 1.03 Bar ve yaz şaşırtmasında -24.60 +/-Î.07 Bar olarak belirlenmiştir. Dormansi halinin oluşum aşamaları Of Orman Fidanlığı'nda şu dönemlere rastlamaktadır: - Dormansi Halinden Çıkış Dönemi: Şubat sonu -Nisan başı - Ara Dormansi Dönemi: Mayıs sonu -Haz İranın ilk haftası - Dormansi Haline Geçiş Dönemi: Ağustos - Dormansi Haline Geçişin Arttığı Dönem: Eylül başı -Ekim sonu - Dormansi Dönemi: Kasım başı -Şubat sonu (Gerçek Dormansi Dönemi: Aralık ortası -Şubat ortası) Ağustos başından itibaren yapılacak sulamalar minimum bitki su gerilimi -10 Barın üstüne çıktığında yapılmalıdır. Ayrıca özellikle büyüme döneminde bitki su geriliminin -20 Barın üstüne çıkması engellenmelidir. Fidan sökümleri açık ve güneşli günlerde saat 10.00 - 16.00 arasında yapılmamalıdır. Söküm işleminin ardından fidanlar hemen sulanmalıdır.