Saf doğu kayını (Fagus orientalis L.) ormanlarında toprak üstü biyokütle ile bazı ekolojik faktörler arasındaki ilişkiler: Sinop-Türkeli örneği

Abstract

Yenilenebilir enerji kaynaklarından olan orman varlığı dünya ekolojisi üzerinde önemli etkisi bulunmaktadır. Orman varlığı toprak altı ve toprak üstü biyokütleden oluşmaktadır. Ormanlar, sadece odun olarak düşünülmemesi gerekmektedir bu nedenle bu araştırma konusu biyokütle ile bazı ekolojik faktörler arasındaki ilişkilerin incelenmesi için seçilmiştir. Bu çalışmanın amacı; ülkemiz ormanlarının asli ağaç türlerinden olan saf doğu kayını (Fagus orientalis Lipsky.) meşcerelerinde topraküstü biyokütlesi ile ekolojik özelliklerini karşılaştırılmak ve aralarındaki ilişkileri ortaya koymaktır. Araştırma, Türkiye Sinop ili Türkeli Orman İşletme Müdürlükleri sınırları içerisinde gerçekleştirilmiştir. Bu araştırma kapsamında, topraküstü biyokütle ile deneme alanındaki fizyografik, klimatik ve edafik faktörler arasında bir ilişki olup olmadığı sorusuna cevap aranmıştır. Bu çalışmanın verileri arazi ve labaratuvar çalışmalarıyla toplanmış, ve bu çalışmalar sonucunda elde edilen ham veriler SPSS.21 istatistik paket programı ile analiz edilmiştir. Toprak üstü biyokütle ile ekolojik özellikler arasında ilişki olup olmadığının tespitinde regresyon ve korelasyon analiz yöntemleri tercih edilmiştir. Araştırma sonucunda toprak üstü biyokütle ile yükselti, eğim, FSK, çap, GET, yağış, arasında pozitif bir ilişki olduğu, toprak üstü biyokütle ile maksimum-minimum sıcaklıklar, enlem ve boylam değerleri arasında ise negatif bir ilişki tespit edilmiştir. Araştırma alanındaki tek ağaç için biyokütle değerleri yaprakta 0,98-20,45 kg arasında, kabukta 5,73-63,45 kg, dalda 5,77-200,75 kg, gövde 90,06-611,28 kg, toprak üstü biyokütle 120,85-1011,84 kg arasında bir değişim gösterdiği belirlenmiştir.