Rize ili etnobotanik özellikleri

Abstract

Bu çalışma, Rize ilindeki 5 ilçede kullanılan bitkilerin etnobotanik özelliklerini, kullanım alanlarını ve yerel isimlerini tespit ederek, bu yörede halkın kaybolmaya yüz tutmuş kültür zenginliğinin yanı sıra, ekonomik öneme sahip olanlarının belirlenmesi amacıyla, 2011-2012 yılları arasında yapılmıştır. Araştırma alanında saptanan 56 familyaya ait 113 taksonun, 78'i tedavi, 43'ü gıda, 19'u hayvanlarda tedavi ve yem, 8'i baharat ve çay, 26'sının ise farklı amaçlarla kullanıldığı tespit edilmiş olup, bu bitki türlerinin familyalara göre dağılımı ve yüzdeleri hesaplanmıştır. Buna göre ilk beş familya şu şekilde sıralanmaktadır: Asteraceae familyası 14 takson (% 12), Rosaceae familyası 11 takson (% 10), Lamiaceae (Labiatae) familyası 10 takson (% 9), Ericaceae ve Fabaceae (Leguminosae) familyaları ise 4'er takson (% 4).Teşhisi yapılan taksonlardan 66 (% 58,4)'sının fitocoğrafik bölgesi belirlenmiştir. Bu taksonların 45 adedi (% 39,82) Avrupa-Sibirya, 1 adedi (% 0,89) İran-Turan ve 1 adedi (% 0,89) Akdeniz elementidir. Ayrıca, toplanan bitkilerin 5 adedi (% 4,42) kozmopolit, 7 adedi (% 6,19) egzotik ve 2 adedi (% 1,76) endemik takson olup, endemik taksonların IUCN kategorilerine göre tehlike durumu LC olarak saptanmıştır.