Dendroctonus micans (Kugelann) (Coleoptera:Scolytidae)'ın laboratuar koşullarında biyolojisi

Abstract

DENDROCTONUS MICANS (KUGELANN) (COLEOPTERA: SCOLYTIDAE)'INLABORATUAR KOŞULLARINDA BİYOLOJİSİ Fatma BAYRAMOĞLU Bu çalışma Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi, Orman Entomolojisi Laboratuarında, 22 ºC değişmez sıcaklık, %75 orantılı nem ve sürekli karanlık ortama ayarlanmış iklimlendirme dolabı koşullarında yürütülmüştür. Araştırma materyalini, Maçka Orman İşletme Müdürlüğü ladin ormanlarından sağlanan 50 adet Dendroctonusmicans ergini ile 4940 adet IV-V. ve 1680 adet V. evredeki larvaları oluşturmuştur. Arazide çiftleşmiş dişilerin, laboratuarda, en erken 8 gün ve en geç 22 gün sonra yumurtaları görülmüştür. Yumurtalardan, konulduktan en erken 5 gün sonra, larvalar çıkmıştır. Yirmi bir dişi erginden toplam 682, ortalama 32.5 adet larva sağlanmıştır. Dişilerin, yumurta koymaya başladıktan sonra, en az 22 ve en fazla 68 gün yaşadıkları ve genç larvalarının en az II. ve en çok III. evrelerine kadar canlı kaldıkları gözlenmiştir. Sağlanan yetiştirme koşullarında, D. micans'ın birinci larva evresinin 21 günde, ikinci larva evresinin 20 günde, üçüncü larva evresinin 21 günde, dördüncü larva evresinin20 günde ve beşinci larva evresinin 25 günde tamamlandığı belirlenmiştir. Bu koşullarda, ancak farklı yetiştirme şekillerinde, prepupa evresi 3 gün ve pupa evresi 13 gün sürmüştür. İki kabuk arasında yetiştirilen larvalardan gelişen genç erginlerin 16 gün sonra olgunlaştığı ve en fazla 26 gün daha canlı kaldığı gözlenmiştir. Kütükte yetiştirilen erginlerin iklimlendirme dolabı koşullarında ortalama 18 gün canlı kaldığı gözlenmiştir. Bir ergin uçuş deliğini yaklaşık 3 bireyin kullandığı görülmüştür. On ayrı galeride,toplam 599 larva, 19 ve 22 gün sonra, toplam 16 adet havalandırma deliği açmıştır. Ortalama 37,4 larvaya bir havalandırma deliği düşmüştür. Toplam 807 adet D. micans larvasının baş kapsül genişlikleri ölçülmüş ve ölçümler larva evrelerinin saptanmasında kullanılmıştır. Larva evrelerine göre, ortalama baş kapsül genişliklerinin alt ve üst sınırları, sırasıyla, 0,321-0,571 mm, 0,607-0,875 mm, 0,893 -1,196 mm, 1,214-1,554 mm ve 1,571-2,143 mm olmuştur.