Coğrafi bilgi sistemleri ile orman fonksiyon haritalarının hazırlanması

Abstract

Ormanlar, çok amaçlı yararlanma ilkesi doğrultusunda topluma sunmuş olduğu işlevlere göre ayrılmaktadır. Gelişmiş ülkeler orman fonksiyon haritalarını 1960'lı yıllarda tamamlarken ülkemiz bu konuda oldukça geri kalmış, odun üretimi amaçlı ormancılıktan öteye geçememiştir. Konumsal bilgi sistemlerinden Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), orman amenajmanına zamansal boyutun yanında mekansal boyutu da kazandırmıştır. Özellikle verilerin, toplanması, depolanması, saklanması, analizi ve kullanıcılara sunumunu sağlayan CBS klasik yöntemlere kıyasla zaman, para ve emek kaybı nı azaltmakta, daha doğru kararlar alınmasını sağlamaktadır. Çalışmada 7975.6 hektarlık bir alanı kapsayan Fakülte Araştırma Ormanının Orman Fonksiyon Haritası CBS kullanılarak hazırlanmıştır. Kullanılan veriler arazide yapılan envanter çalışmaları ile çeşitli kuruluşlar ve diğer veri kaynaklarından elde edilmiştir. Veriler bilgisayar ortamına girilerek planlama birimi için coğrafî bilgi sistemi kurulmuştur. ARC/INFO yazılımı kullanılarak gerekli düzeltme, analiz ve sorgulama işlemleri yapılmıştır. Araştırma alanı, üretim, toprak koruma, su koruma, rekreasyon, doğa koruma ve bilimsel fonksiyon olmak üzere 6 işleve ayrılmıştır. Sonuçta planlayıcılara ve uygulayıcılara çalışmalarında önemli bir altlık olan fonksiyon haritası hazırlanmıştır. Buna göre araştırma alanının tamamı, araştırma ve uygulama ormanı olması nedeniyle bilimsel işlev görmektedir. Üretim işlevi için ayrılan orman ala nı 3035.71 ha., koruma işlevi için ayrılan orman alanı 2886.03 ha. (168.62 ha. doğa koruma, 263.83 ha. insan etkisine maruz olan alanlardır) ve rekreasyon için ayrılan orman alanı 163.90 ha. olarak belirlenmiştir.