Kontraplaklarda tomruk buharlama ve kaplama kurutma şartlarının formaldehit emisyonu üzerine etkileri

Abstract

Bu çalışmada, kontrplak üretiminde uygulanmakta olan tomruk buharlama ve kaplama kurutma işlemlerinin odunun kimyasal yapısı ve dolayısıyla formaldehit emisyonu ile eğilme direnci, eğilmede elastikiyet modülü ve çekme - makaslama dirençleri üzerine etkileri araştırılmıştır. Bu amaçla, laboratuar koşullarında 3 ağaç türünden, uygulanan farklı işlemlere göre 9 gruba ayrılan soyma kaplamalardan 3 tabakalı kontrplaklar üretilmiştir. Kontrplak üretiminden önce, kaplamaların bir kısmı kimyasal analizler için ayrılarak uygun boyutlara getirilmek amacıyla yongalandıktan sonra öğütülmüşlerdir. Kimyasal analizlerin uygulanmasında TAPPI Standart Metodlar kullanılmıştır. Deneme kontrplaklarının formaldehit emisyonları perferatör metodu ile fotometrik olarak, WKI - Şişe metodu ile fotometrik ve iyodometrik olarak belirlenmiştir. Eğilme direnci ve eğilmede elastikiyet modülü deneyleri TS 3969 (1983), çekme - makaslama direnci ise TS 47 (1981) de belirtilen esaslara uygun olarak yapılmıştır. Sonuç olarak, uygulanan tomruk buharlama ve kaplama kurutma işlemlerinin kimyasal yapı üzerinde etkili olduğu, çözünürlük değerleri, pentozan miktarı asetil grubu miktarlarını azalttığı, odun asiditesini ise artırdığı tesbit edilmiştir. Buharlama ve doğal kurutma işlemleri formaldehit emisyonunu azaltıcı etki yaparken kaplamaların teknik kurutulmasında uygulanan sıcaklığa bağlı olarak formaldehit emisyonunun arttığı belirlenmiştir. Formaldehit emisyonu miktarı kayın kontrplaklarda okume ve kızılcam kontrplaklarına göre daha düşüktür.