Bilgisayar simülasyonu yöntemi ile camilerin akustik açıdan değerlendirilmesi ve düzenlenmesi: Trabzon ve Rize örneği

Abstract

Farklı amaçlar için tasarlanan ve çok sayıda insanın belirli amaçlar için bir arada toplanmasına imkân sağlayan yapılarda sesin ortam içerisinde dağılımı, dinleyiciler tarafından algılanması ve üzerlerinde hedeflenen etkiyi oluşturması mimari akustiğin temel konuları arasındadır. İslam Dininin ibadet mekânı olan ve çok sayıda insanın ibadet ettiği camiler de ses ile ilgili diğer mekânlar gibi mimari akustik açısından önem taşımaktadır. Çalışmada, Trabzon'da bulunan Ayasofya, Gülbahar Hatun, İskenderpaşa, Yavuz Sultan Selim Camileri ile Rize'de bulunan Büyük Gülbahar Sultan Camii'ne ait akustik özellikler Bilgisayar Simülasyonu Yöntemi ile Sesin Nesnel Parametreleri açısından değerlendirilmiştir. İlk bölümde çalışmanın konusu ve kapsamı belirtilmiş, çalışmanın temelini oluşturacak literatür araştırması yapılmış, camilerin tarihsel gelişimi ve seçilen camiler hakkında bilgi verilmiş, akustik biliminin temel konuları ve sesin nesnel parametreleri kısaca açıklanmıştır. İkinci bölümde; seçilen camiler için 3D modellerin oluşturulması ve simülasyonun gerçekleştirilmesi, bu işlemlerde dikkat edilmesi gereken hususlar anlatılmış, simülasyonları yapılan faaliyet senaryoları açıklanmış, değerlendirmede esas alınan Sesin Nesnel Parametreleri ve bu parametrelerin optimum değer aralıkları belirtilmiştir. Üçüncü bölümde; simülasyon sonucu elde edilen veriler faaliyet senaryolarına göre karşılaştırılmış, Sesin Nesnel Parametre değerlerinin optimum olarak elde edildiği ve elde edilemediği durumlar değerlendirilmiş, her cami için yüzey malzemeleri üzerinde yapılan değişikliklerle optimum koşulların oluşturulmasını amaçlayan düzenleme önerileri hazırlanmıştır. Hazırlanan düzenleme önerilerine göre modeller yeniden oluşturulup simülasyon işlemi tekrarlanarak düzenleme sonrası oluşan akustik koşullar yeniden değerlendirilmiştir. Dördüncü bölümde; camilerin mevcut durumları ve düzenleme önerileri değerlendirilmiş, optimum değerlerin elde edilemediği durumların sebepleri ortaya konulmuştur. Son bölümde ise yeni cami tasarımları ve mevcut camilerin düzenlenmesi ile ilgili öneriler ortaya konulmuştur.