Çocuklarda ev ve yakın çevre algısı üzerine bir irdeleme

Abstract

Bu çalışma 6 yaş grubu çocukların ''ev kavramı ve yakın çevre'' yi algılama biçimini incelemektedir. Tezin amacı farklı sosyal çevreler ve mekânlarda yaşayan çocukların yaşadıkları yer ve yakın çevre üzerinden ''ev kavramı ve yakın çevre'' algılarını biçimlendiren faktörleri araştırmaktır. Tez, beş ana kısımdan oluşur. Bunlar sırasıyla literatür araştırmalarının da yer aldığı genel bilgiler, alan çalışması, bulgular ve irdeleme bölümleri ile sonuçlar ve öneriler bölümleridir. Genel bilgiler kısmında mekânın insan yaşamındaki anlamı, araştırmanın amacı, kapsamı ve yöntemi hakkında bilgi verilmekte ve literatür araştırmaları yer almaktadır. Literatür araştırmaları kapsamında, algı ve biliş kavramları tanımlanmış, çocuktaki algısal gelişim süreci üzerinde durulmaktadır. Sonrasında, ''ev kavramı ve yakın çevre'' mimari açıdan ele alınarak açıklanmaktadır. Bu tanımlar yapıldıktan sonra, çocuk resimlerinden nasıl çıkarımlar yapılabileceğinden ve ev çizimlerinin anlamlarından bahsedilmiştir. Son olarak, deneysel çalışmanın aileleriyle yaşayan ve devlet koruması altında yaşayan çocuklarla yapılmasından ötürü Türkiye'deki çocuk koruma sistemine değinilmiştir. Alan çalışması kısmında, iki farklı sosyal çevre ve mekândaki 6 yaş çocukları ile yapılan alan çalışması ve buna bağlı sonuçlar yer almaktadır. Bu çalışma kapsamında çocuklara aynı materyaller verilerek ''ev kavramı ve yakın çevre'' kurgusunu verilen materyallerle tasvir etmeleri istenmiştir. İki farklı çocuk grubu için çıkan çocukların ''biçimsel, işlevsel ve anlamsal'' irdelemelerden elde edilen sonuçlar karşılaştırılarak benzerlik ve farklılıklar tespit edilmiştir. Bulgular, irdeleme, sonuçlar ve öneriler bölümlerinde de literatür araştırmasındaki bilgiler ışığında yapılan tespitlere bağlı olarak ulaşılan sonuçlar tartışılmaktadır. Bu tez KTÜ BAP (Bilimsel Araştırma Projesi) Birimi tarafından desteklenmiştir.