Mimarlıkta geometrik bir biçim "daire" ve gelişim süreci

Abstract

Asal geometrik biçimler olan kare, daire ve üçgen ilkel çağlardan günümüze hep kullanıla gelmiştir ve bu biçimlerin birtakım özellikleri, tercih edilmelerinde etkili olmuştur. Çalışma kapsamında ele alınan daire de kendine özgü bazı özelliklerden dolayı mimarlık tarihinde hep gündemde olmuştur. Bu nedenden yola çıkarak, çalışmada; daire ve dairenin türevi olan dairesel biçimlerin kullanılmasındaki amaçlar araştırılmış, saptanmış ve oluşturulan grafiksel yöntemlerle açıklanarak günümüz mimarisindeki dairesel mimari ürünleri incelemek üzere kullanılmışlardır. Çalışma, tarihi verilerden yararlanarak daireye özgü özellikleri saptama ve bu saptanan bulgular ışığında günümüz dairesel mimari ürünlerini yorumlama olarak da özetlenebilir. Bunun için çalışmanın birinci bölümünde konuya ilişkin ayrıntılı bilgilendirme, çalışmada izlenen yöntem ve bunun seçilmesindeki nedenler açıklanmıştır. İkinci bölüm öncelikle daire biçiminin farklı açılardan tanımlan ve mimari süreçte dairesel mimari yapılar incelenmiş, ikinci bölümün sonunda, daireye ait özellikleri saptamak amacıyla Roma ve Rönesans mimarisi ele alınmış, üzerinde çalışılacak dönem olması niteliği ile postmodern dönem özelliklerine daire bağlamında bu bölümde kısaca değinilmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde dairesel biçimlere ait saptanan özellikler yer almıştır. Daha sonra dördüncü bölümde bu özellikler postmodern dairesel mimari örnekleri üzerinde test edilmiştir. Sonuçlar bölümü olarak, tablolardan ve görsel grafiklerden elde edilen veriler ışığında günümüz postmodern dairesel örnekleri üzerine yorumlar yapılmış ve birtakım çıkarımlara varılmıştır.