Doğu Karadeniz bölümündeki karbonatlı doğal taşların jeolojik ve jeomekanik özelliklerinin araştırılması

Abstract

7.8 milyar m3'lük görünür rezervi ile dünya doğal taş rezervinin % 40'ına sahip olan Türkiye, dünya doğal taş ihracatında ikinci sırada yer almaktadır. Karadeniz Bölgesi ise, özellikle Doğu Karadeniz Bölümü'nde bulunan rezervlerle ülkemizde doğal taş potansiyeli açısından beşinci sırada yer almaktadır. Bu çalışmanın amacı, Doğu Karadeniz Bölümü'ndeki karbonatlı doğal taşların potansiyelini araştırmak, oluşum koşullarını incelemek, ülke ekonomisine katkıda bulunmak amacıyla bu kayaçların jeolojik ve jeomekanik özelliklerini belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda Kelkit, Esenyurt, Kalecik ve Bahçecik (Gümüşhane) ile Yaylapınar (Bayburt) çevresindeki karbonatlı kayaçlardan 135 adet örnek derlenmiş ve bu örneklerin petrografik ve petrokimyasal özellikleri incelenmiş, indeks ve dayanım özelliklerini bulmak amacıyla örnekler üzerinde çeşitli deneyler uygulanmıştır. Çalışmanın konusunu oluşturan karbonatlı doğal taşların taşıma ve kaplama taşı olarak kullanılabilirlikleri araştırıldığında, Kalecik travertenin porozite değeri, Bahçecik traverteni ve Yaylapınar oniksinin ise tek eksenli basınç değeri dışında, kayaçların tüm özelliklerinin Türk Standartları'na uygun olduğu belirlenmiştir.