Ülkemizde orman alanları için harita projeksiyonu seçimi

Abstract

Yeryüzünün harita düzlemine aktarılmasında, yeryüzünü tam anlamıyla temsil eden bir geometrik şeklin bulunmaması nedeniyle, küre ve elipsoid gibi geometrik yüzeyler referans yüzeyi olarak kabul edilir. Bu nedenle yeryüzünün açı, doğrultu ve alan özelliklerinin tamamının korunması ve deformasyona uğramadan harita düzlemine aktarılması mümkün değildir. Dolayısıyla yapılacak çalışmalarda açı, doğrultu ve alan özelliklerinden çalışmanın amacına uygun olan özelliklerin korunarak haritaların oluşturulması yoluna gidilir. Ülkemizde, alan deformasyonunu korumayan konform projeksiyonlar tercih edilmektedir. Projeksiyon koordinatlarıyla hesaplanan alan değerleri kesin alan değerleri değildir ve indirgeme getirilmesi gerekir. Gerçek alanlar coğrafi koordinatlar ile elipsoid yüzeyinde hesaplanmalıdır. Tez kapsamında, Kütahya Orman Bölge Müdürlüğü sınırları dahilinde ve 300-3000 hektar aralığındaki orman parsellerinin alanları; konform UTM(3° ve 6°) ve ArcGIS 10.3 yazılımındaki altı farklı alan koruyan projeksiyon ile hesaplanarak sadece projeksiyon seçiminden kaynaklanan deformasyonlar irdelenmiştir. Sonuç olarak, çalışma alanındaki 3000 hektara kadar olan 25 adet orman parselinin tamamında Gillissen yöntemiyle hesaplanan gerçek alan değerleri ile Lambert azimutal alan koruyan konik projeksiyonla hesaplanan alan değerleri arasındaki farkların 50 m2'nin altında olduğu, %96 oranında 30 m2'nin altında olduğu, bunlardan 6 tanesinin de m2 doğruluğunda kullanılabilir olduğu gözlenmiştir. Batı-Doğu yönünde çok fazla boylamda yer alan ve merkez boylamdan uzaklaşmanın alan deformasyonu açısından etkisi ve önemi bulunmayan Lambert Azimutal alan koruyan konik projeksiyon ülkemizde orman alanlarında harita projeksiyonu olarak kullanılabilir. Bu tarz büyük alanları ilgilendiren uygulamalarda, sonucu doğrudan etkileyen koordinat verisinin günümüz teknolojisinin imkanlarının en iyi şekilde kullanılarak yüksek doğruluk ve hassasiyet seviyesinde elde edilmesine özen gösterilmelidir.