Suç olaylarını konum-zaman ilişkisi içerisinde inceleyen CBS tabanlı önleyici bir model geliştirilmesi: Trabzon örneği

Abstract

Son yıllarda kentlerde suç sayıları ve çeşitliliği hızla arttığından dolayı suç olayları toplumu tehdit eden ciddi bir sorun haline gelmiştir. Artan suç olayları ile birlikte Emniyet birimlerinin operasyonel harcamaları ve Emniyet hizmeti ihtiyaçları da artmakta ve bu durum Emniyet birimlerini suç önlemeye yönelik uygulama stratejisi geliştirmeye zorlamaktadır. Suç faktörleri ile konum arasında yakın bir ilişki bulunmaktadır. Suçla mücadele edebilmek ve uygun stratejilerin geliştirilebilmesi için kayıt altına alınan suç verilerinin coğrafi ve zamansal değişimlerinin incelenmesi gerekmektedir. Bu alanda en iyi çözüm sunan araçlardan birisi de Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) dir. Ülkemizde Emniyet birimlerinin yapısı ve bilgi sistemi birimleri incelendiğinde CBS kullanımı oldukça az olmakla birlikte bu konuda standart bir model olmadığı görülmüştür. Suç verilerinin kullanılmasıyla yapılan suç analizleri sonucunda üretilen suç haritaları ile suçun en sık nerelerde görüldüğü, suç türlerinin coğrafi dağılımı ve diğer konumsal verilerle ilişkisi gibi birçok bilgiye ulaşılabilmektedir. Çalışmada suç tahmin analizleri ile geçmişte yaşanan suç olayları kullanılarak gelecekte oluşabilecek muhtemel suç olaylarının tespiti ve önlenmesi sağlanmıştır. Bu çalışmada Emniyet Birimlerinin suç olaylarını önleyebilmesi için CBS destekli bir karar-destek modeli geliştirilmiştir. Üretilen modelde, emniyet birimlerinde kayıt altına alınan dağınık yapıdaki verilerin standartlaştırılması ve hedeflenen analizlerin uygulanması planlanmıştır. Model, pilot uygulama bölgesi olan Trabzon/Ortahisar İlçesinde test edilmiştir ve 2010-2014 yılları arasında meydana gelen suç olayları, coğrafi suç dağılımı incelenmiş ve türlerine göre suç haritaları ayrıca suç tahmin haritaları üretilmiştir.