Samsun Limanı'ndaki gemi trafiği kaynaklı egzoz emisyonlarının envanterinin çıkarılması

Abstract

Dünyada; karalarda oluşan hava kirliliği alınan önlemlerle azaltılırken gemilerden kaynaklı hava kirliliğinin önemsenmemesi ve gerekli önlemlerin alınmamasından dolayı, denizlerde oluşan hava kirliliği artmıştır. Gemi kaynaklı egzoz emisyonların çoğu denizlerde oluşmakla birlikte, etki alanı fazla olup denizlerden hava hareketleri ile kıtalardan kıtalara kadar yayılım gerçekleştirir. Bu çalışmada Karadeniz Bölgesi'nin en büyük limanı olan Samsun Limanında, 2010-2015 yılları arasında yıllık gemi kaynaklı egzoz emisyonlarının envanteri çıkarılmış, yıllar içindeki değişimi incelenmiş ve diğer limanlar ile kıyaslanmıştır. Gemi aktivitesi bazlı yöntem olan aşağıdan yukarıya metodu Samsun limanına gelen gemiler için uygulanmıştır. Aşağıdan yukarıya metodu ile gemi egzoz gazı kirleticilerinin (NOX, SO2, CO2, HC ve PM) seyirde, manevrada ve rıhtımdaki miktarları 2010 yılından başlayarak 2015 yılı sonuna kadar 6 yıllık egzoz emisyon envanteri çıkarılmıştır. Yıllar arasında ekonomik göstergelere ve liman işletmesindeki teknik detaylara bağlı olarak farklılıklar olmakla birlikte genel olarak yıllık toplam emisyonlar PM için 38 ton ile 72 ton, SO2 için 349 ton ile 649 ton, NOx için 421 ton ile 825 ton, HC için 20 ton ile 36 ton ve CO2 için 20.202 ton ile 38.335 ton arasında hesaplanmıştır. Bu değerler dünyanın en işlek limanlarından olan Shanghay, Kaliforniya ve Busan limanları hesaplanan değerlerden düşükken, benzer limanlarla kıyaslandığında NOx emisyonu için Aberdeen limanından yüksek, Copenhagen Limanı ile benzerlik göstermekte ancak Piraeus limanlarından düşük olduğu görülmektedir.