Liberal barış inşa modelinin yetersizliği: Bosna Hersek örneği

Abstract

Dünya var olduğundan beri toplumlar, pek çok çatışma ile karşı karşıya kalmıştır. Bunlar arasında savaşlar, yıkıcı sonuçları en fazla olan çatışma türüdür. Bu nedenle barış kavramı uzun bir süre, savaşların yokluğu şeklinde açıklanmış ve çatışma bölgelerinde aktif savaşa son verilerek barışın sağlanması hedeflenmiştir. Ancak bu yönde bir tanımlamanın barışı anlamada yeterli olmayışı, kavramın Johan Galtung tarafından savaşlara neden olabilecek durumların da yokluğunu ifade edecek şekilde genişletilmesiyle sonuçlanmıştır. Bununla birlikte, çatışma bölgelerinde yalnızca aktif savaşın sonlandırılmaya çalışılması çatışma sonrası sürecin hassas dinamiklerinin gözden kaçırılmasına ve yerel halkın ihmal edilmesine yol açmıştır. Sonuç olarak bu toplumların, tekrar çatışma durumuna geri dönüş yaşadıkları gözlemlenmiştir. Diğer bir ifadeyle, çatışma bölgelerinde sürdürülebilir bir barış inşa edilememiştir. Bu durum barış inşa operasyonlarına temel teşkil eden, liberal barışın sorgulanmasının önünü açmıştır. Bu çalışma, tarihsel bağlamda toplumların barış vurgularına dikkat çekerek, barışın her dönemde istenilen bir durum olduğu gerçeğini temel almaktadır. Bu noktada çalışma, Bosna iç savaşı örneği üzerinden, Soğuk Savaş sonrası dönemde oldukça önem atfedilen liberal barış inşasının, barışı sağlamada ne kadar etkin olduğunu analiz etmeyi hedeflemektedir. Diğer bir ifadeyle, Batı'nın çatışma bölgelerinde gerçekleştirdiği müdahalelerin savaşa ve savaşa neden olabilecek durumları ortadan kaldırıp kaldırmadığını ve çatışma sonrası sürecin dinamiklerini anlamada ne kadar etkin olduğunu analiz etmektedir

Societies have faced many conflicts since the world has been existed. Wars as a kind of conflict, demonstrate the most destructive consequences. For this reason, the concept of peace has been explained as absence of wars for a long time and the aim was to achieve peace in conflict areas through getting through the active war. However, the fact that such a definition was not sufficient to understand peace resulted in the extension of the concept by Johan Galtung as the absence of situations that could lead to wars. However, only the attempt to getting through an active war in conflict areas has led to the miss out of the fragile dynamics of the post-conflict process and neglect of the local population. As a result, it was observed that these societies experienced a return to conflict. In other words, sustainable peace could not have been built in conflict zones. This has led to the questioning of liberal peace, which is the basis for peace-building operations. This study, draws attention to the emphasis of societies on peace in the historical context and builds on the fact that peace is a desirable condition in every period. At this point, this study aims to explore the effectiveness of liberal peacebuilding in consideration of Bosnia civil war. Liberal peacebuilding was regarded in the post-Cold War period. In other words,this study analyzes whether the Western interventions in conflict zones prevent war or the conditions could lead to war and how much effective in understanding the dynamics of the post-conflict process.