Türkiye'deki Darevskia parvula (Lantz ve Cyrén, 1913) popülasyonları arasındaki filogenetik ilişkilerin incelenmesi

Abstract

Darevskia parvula, küçük Kafkasya'da dar bir dağılışa sahiptir. Bu grubun bazı türleri üzerinde birkaç taksonomik ve sistematik araştırma olmasına rağmen, filocoğrafik şekilleri ve bu grubun yayılış sınırları hala net değildir. Bu çalışmada, iki mitokondriyal gen dizisine (cytb, 512 bp ve 16S rRNA, 538 bp; yaklaşık 1052 bp kombine) ve bir protein kodlayan nüklear gen dizisine (baz, 822 bp) dayalı, Türkiye'deki kırmızı karınlı kertenkelelerin taksonomik ve filogenetik ilişkileri çözülmeye çalışılmıştır. Ayrıca, kırmızı karınlı kertenkele grupları arasındaki ekolojik niş farklılaşmaları da değerlendirilmiştir. Yapılan analizlerin sonucunda mitokondrial DNA genlerinin bu grupta oldukça polimorfik olduğu bulunmuştur. Maksimum Olasılık (ML) ve Bayesian Çıkarımına (BI) dayanan filogenetik ağaçlara göre, kırmızı karınlı kertenkelenin üç farklı tür grubuna ayrılabileceği ortaya çıkmıştır; D. parvula, D. adjarica ve aday Darevskia sp. Bu durum, mitokondriyal DNA gen fragmentlerinin ağaçlarındaki yüksek önyükleme ve arka olasılık değerleri ile desteklenmiştir. Bununla birlikte, nüklear gen (rag1) dizilimine göre hiçbir genetik çeşitlilik tespit edilmemiştir. Tür gruplarının ekolojik nişler bakımından hiçbir örtüşme olmadığından, ekolojik niş modelleme (ENM) sonuçları D. parvula, D. adjarica ve Darevskia sp.'nin farklı birer tür olabileceğini desteklemiştir. Ayrıca, kırmızı karınlı kertenkelenin haplotip grupları arasında coğrafi izolasyon bölgeleri olduğu için üç tür grubu arasında herhangi bir coğrafi örtüşme tespit edilmemiştir.