Ctenanthe setosa'da yaprak kıvrılması sırasında apoplastik ve simplastik alanlarda antioksidan sistemde meydana gelen değişimler

Abstract

Bu çalışmada 56 gün kuraklık periyoduna maruz bırakılan Ctenanthe setosa'da yaprak kıvrılmasının, kuraklığın 35. gününde başladığı ve yaprak kıvrılma derecesinin giderek arttığı gözlendi. Yaprak kıvrılma derecesindeki artış boyunca nispi su içeriği, yaprak su potansiyeli ve stoma iletkenliğinin azaldığı bulundu. Yaprak simplastik alanında kıvrılma periyodu boyunca en yüksek aktiviteyi katalaz (CAT) ve guaiakol peroksidaz (GPX) gösterirken, süperoksit dismutaz (SOD) ve askorbat peroksidaz (APX) aktivitelerinde önemli bir değişimin olmadığı görüldü. APX aktivitesi dışında petiyol simplastik alanında da benzer durumun olduğu belirlendi. Yaprak apoplastik alanında ise en yüksek artışın APX ve GPX aktivitelerinde olduğu, CAT ve SOD aktivitelerin de ise çok az bir artışın olduğu kaydedildi. Petiyol apoplastik alanında SOD, APX ve CAT aktivitelerinde nispeten az bir artışın olduğu belirlenirken, en yüksek artışın sadece GPX aktivitesinde olduğu bulundu Simplastik glutatyon redüktaz (GR), dehidroaskorbat redüktaz (DHAR) ve monodehidroaskorbat redüktaz (MDHAR) aktivitelerinin yaprakta arttığı, petiyolde ise GR aktivitesinin apoplastik alanda arttığı simplastta ise azaldığı bulundu. DHAR ve MDHAR aktivitelerinin apoplastta bulunmadığı belirlendi. Ayrıca polifenol oksidaz (PPO) aktivitesinin yaprak simplastik alanında azalırken, her iki bitkisel yapının apoplastik alanında arttığı bulundu. İndirgenmiş glutatyon (GSH) içeriğinin yaprak ve petiyolde kıvrılma derecesi arttıkça arttığı, yükseltgenmiş glutatyon (GSSG) içeriğinin ise yaprakta azalırken petiyolde önemli ölçüde değişmediği belirlendi. Askorbat (ASC) miktarının yaprak ve petiyol simplastik alanında azaldığı apoplastik alanında arttığı bulundu. Diğer taraftan dehidroaskorbat (DHA) miktarının yaprak apoplast ve simplastik alanlarında arttığı, petiyolde ise azaldığı kaydedildi. Hidrojen peroksit (H2O2) ve süperoksit (O2? ? ) içeriğinin yaprak ve petiyol apoplastik ve simplastik alanlarında % 54 kıvrılma derecesine kadar arttığı daha sonra azaldığı tespit edildi. NAD(P)H oksidaz aktivitesinin yaprakta artarken petiyolde değişmediği saptandı. Elde edilen bulgulara göre, C. setosa'nın kıvrılma boyunca hem simplastik hem de apoplastik alanda ROS temizleyici etkili bir antioksidan mekanizmaya sahip olduğu sonucuna varıldı.