Kuru meyve güvesi (Plodıa ınterpunctella (Hübner), lepıdoptera: Pyralıdae)'nde patojenik bir mikrosporidyum türünün karakterizasyonu

Abstract

Bu yüksek lisans tezinde; dünyada ve ülkemizde depolanmış ürünlerde önemli ürün kayıpları meydana getiren Kuru Meyve Güvesi (Plodia interpunctella (Hübner); Lepidoptera: Pyralidae)'nde doğal enfeksiyona neden olan bir mikrosporidyum türünün karakterizasyonu yapıldı. 2010 – 2014 yılları arasında Trabzon, Karadeniz Teknik Üniversitesi'nde yürütülen laboratuar çalışmaları sonucunda yetiştirilen P. interpunctella larva ve erginleri üzerinde ışık mikroskobu ile 40X ve 1000X'lik büyütmelerde incelemeler yapıldı. Disekte edilen taze preparatlarda patojenin boyu 4.48 ± 0.23 (4.01-4.84; n = 50) µm ve eni 2.21 ± 0.15 (1.91-2.48; n = 50) µm olarak ölçüldü. Enfeksiyon konağın bağırsak, yağ dokusu, malpigi tüpleri ve salgı bezleri gibi birçok doku ve organında gözlendi. Elektron mikroskobisi (TEM) ile patojenin ultrastrüktürel yapısı belirlendi. Spor safhası üzerinde yapılan ultrastrüktürel incelemeler sonucunda patojenin; diplokaryotik, polarfilament sayısı 10 – 12, spor duvarı kalınlığı 150 – 200 nm ve polar filament çapının 80 – 100 nm olduğu tespit edildi. Ultrastrüktürel karakterler bu patojenin, Plodia interpunctella'da daha önceden tespit edilen mikrosporidyum cinsi olan Vairimorpha olduğunu göstermektedir. Yapılan moleküler çalışmaların sonuçları da elektron mikroskobisi sonuçlarını desteklemektedir. Yapılan ışık, elektron mikroskobisi ve moleküler çalışmalar neticesinde P. interpunctella larva ve erginlerinde tespit edilen bu patojenin Vairimorpha plodiae olduğu Türkiye'den ilk kez bildirilmektedir.