Dendroctonus micans'tan entomopatojenik fungusların izolasyonu, karakterizasyonu ve mikrobiyal mücadele potansiyellerinin araştırılması

Abstract

Picea orientalis (Doğu Ladini), Doğu Karadeniz Ormanlarının en yaygın ağaç türlerinden biridir. Dendroctonus micans ise P. orientalis ormanlarında sağlıklı ağaçlara saldıran en önemli kabuk böceğidir. Kimyasal, mekanik ve biyolojik tüm mücadele yöntemlerine rağmen, D. micans'ın ladin ormanlarındaki zararı halen etkili bir şekilde devam etmektedir.Bu çalışmada D. micans'a karşı etkili bir fungal etmen tespit etmek amacıyla; zararlının larva ve ergin evrelerinden çeşitli doğal fungus suşları izole edildi ve bunların morfolojik (enfeksiyon şekli, koloni morfolojisi, spor şekli) ve moleküler (ITS1-5.8S-ITS2 gen bölgesi sekansları) karakterizasyonları yapıldı. İzolasyon çalışmaları sonucunda, zararlıdan dört cinse ait 12 fungal suş elde edildi. Bunlar Lecanicillium muscarium (Petch) Zare ve Gams (ARSEF 9276 ve ARSEF 9268), Isaria farinosa (Holmsk) Fr. (ARSEF 9269, ARSEF 9270, ARSEF 9275, ARSEF 9276, ARSEF 9277 ve ARSEF 9278), Fusarium sp. (ARSEF 9273 ve ARSEF 9274), Beauveria bassiana Sensu Lato (ARSEF 9271) ve Beauveria sp. (ARSEF 9272) olarak tanımlandı. Bu izolatlardan L. muscarium, I. farinosa ve Fusarium sp. D. micans'tan ilk kez izole edildi. Ayrıca, izolatların zararlıya karşı virülansları da belirlendi. Spor süspansiyonları 1 X 106 konidia mL-1 yoğunlukta hem larva hem de erginlere uygulandı. Larvalara karşı en yüksek ölüm ve mikoz oranı %90 olarak 10 gün içinde ARSEF 9271 (Beauveria bassiana)'den elde edildi. ARSEF 9271, erginler üzerinde de %93'lük ölüm ve mikoz etkisi gösterdi. Erginler üzerinde en yüksek ölüm ve mikoz oranı 10 günlük sürede %100 ölüm ve %80 mikoz ile ARSEF 9272 (Beauveria sp.) izolatından sağlandı. Bu sonuçlar, ARSEF 9271 ve ARSEF 9272 izolatlarının ileride D. micans'a karşı biyopreparat üretimi çalışmaları için oldukça umut verici olduğunu göstermektedir.