Tuz stresine maruz bırakılan iki kabak çeşidinde (Cucurbita pepo L.) salisilik asit uygulamasıyla gelişen fizyolojik ve biyokimyasal değişimler

Abstract

Cucurbita pepo L. bitkisi ülkemizde yetiştirilen önemli bir kabak çeşididir. Bu çalışmada, Hoaglandda yetiştirilen iki haftalık kabak fidelerinde, pigment, ABA ve şeker miktarları, antioksidant enzim aktiviteleri ve su potansiyeli üzerine 0,5 mM salisilik asit (SA) ile 25, 50, 100 mM NaCl' nin karşılıklı etkileri araştırılmıştır.Bu tez kapsamında yapılan çalışmaların sonunda tuz stresine maruz bırakılan C. pepo L. bitkisinin kök uzunluğunda, yaş yaprak ağırlığında ve hoagland kullanımında kontrol bitkisine göre bir azalma olduğu görülmüştür. Salisilik asit uygulaması tüm tuz konsantrasyonlarında bitki yapraklarının sararmasına neden olmuştur. Kök uzunluğu ve yaş yaprak ağırlığında salisilik asit uygulamasının sadece 100 mM tuz konsantrasyonunda etkili olduğu tespit edilmiştir. Salisilik asidin Hoagland kullanımını da sınırladığı görülmüştür. Toplam klorofil miktarlarının ve klorofil a/b oranlarının bazı tuz konsantrasyonlarında arttığı tespit edilmiştir. Toplam klorofillerin artış gösterdiği konsantrasyonlarda salisilik asit uygulamasıyla bu miktarları azalttığı, diğer konsantrasyonlarda da arttırdığı görülmüştür.Ek olarak, ABA ve şeker miktarlarında, enzim aktivitelerinde, su potansiyeli değerlerinde ve toplam klorofil miktarlarında, tuz konsantrasyonu ve SA uygulamasının ters etkileri gözlenmiş ve kültivar, tuz konsantrasyonları ve bitki organlarına göre bu etkilerin değiştiği kaydedilmiştir.Elde edilen tüm sonuçlar, SA'nın bitkinin tolerans göstermediği tuz konsantrasyonlarında etkili olduğunu ve bitkideki tolerans mekanizmasını olumsuz etkilediğini ortaya koymuştur.