Muhasebe muhafazakârlığının entelektüel sermaye üzerindeki etkisi: Borsa İstanbul (BİST) 100 endeksi'ndeki işletmelerde bir araştırma

Abstract

Bu Çalışmanın amacı; muhasebe muhafazakârlığı ile entelektüel sermaye ilişkisini, muhasebe muhafazakârlığının entelektüel sermayeye katkısı bağlamında Borsa İstanbul (BIST) 100 Endeksi'ndeki işletmelerin verilerine dayalı araştırmaktır. Bu amaç doğrultusunda tez çalışması üç bölümde ele alınmıştır. Birinci bölümde, muhasebe muhafazakârlığının tanımsal düzey ve tarihi gelişimi, muhasebe uygulamalarına yön veren düzenlemelerin konuyu ele alış şekli, muhafazakârlığın ekonomik açıklamaları ve ölçüm yöntemleri esaslarına değinilmiştir. İkinci bölümde, entelektüel sermaye konusu; tanımsal düzeyde ele alındıktan sonra; tarihi gelişim, unsurlar, ölçüm, muhasebeleştirilme ve raporlama esaslarıyla ele alınarak, muhasebe muhafazakârlığı ve entelektüel sermaye ilişkisine değinilmiştir. Üçüncü bölümde ise muhasebe muhafazakârlığının entelektüel sermaye üzerindeki etkisi, Borsa İstanbul (BIST) 100 Endeksi'ndeki işletmelerin verileri kullanılarak panel veri analizi yardımıyla elde edilen bulgular ve bulguların değerlendirilmesi sonucunda; işletmelerin entelektüel sermayeyi önemsedikleri, ölçüm yöntemlerine göre farklılık olmakla birlikte muhasebe muhafazakârlığının entelektüel sermaye üzerinde etkili olduğu ve bu etkinin hem pozitif hem de negatif şekilde gözlemlendiği, muhafazakâr muhasebe politikalarına sahip işletmelerin genellikle imalat sanayiinde faaliyet gösterdiği tespitlerine ulaşılmıştır. Çalışmanın sonuç ve öneriler kısmında konunun genel bir değerlendirmesi yapılarak analizler sonucunda elde edilen bulgular ışığında birtakım öneriler paylaşılmıştır.

The purpose of this study is to examine the relation between accounting conservatism and intellectual capital in the context of the contribution of accounting conservatism to intellectual capital based on the data of the companies in Borsa Istanbul (BIST) 100 Index. For this purpose, the thesis study is discussed in three sections. In the first section, the definitive level and the historical development of accounting conservatism, its way of handling the subject by accounting regulations that direct the accounting applications, the economic explanations of conservatism, and the measurement methods are dealt with. In the second section, after the intellectual capital subject is explained at descriptive level, its historical development, elements, measurement, recognition and reporting principles are dealt with together with the accounting conservatism and intellectual capital. In the third chapter, the effect of accounting conservatism on intellectual capital is evaluated by using the data of the companies in Borsa Istanbul (BIST) 100 Index by using the Panel Data Analysis. As a result of the analyses of the study data, it was determined that companies cared about the intellectual capital; and although there are differences according to the measurement methods, accounting conservatism has an effect on intellectual capital, and this effect is observed as positively and negatively; and companies that have conservative accounting policies are generally active in the manufacturing industry. A general evaluation of the study findings are made in the result and recommendations section of the study, and some recommendations are made in the light of the data obtained as a result of the analyses.