Davranışsal kurumsal finans ekseninde kar payı dağıtım kararları: Borsa İstanbul örneği

Abstract

Çalışmanın temel amacı, firmaların nakit kar payı dağıtım kararlarını davranışsal kurumsal finans ekseninde incelemektir. Bu amaç doğrultusunda, davranışsal kurumsal finansta iki temel yaklaşım olan rasyonel yatırımcı-irrasyonel yönetici ve irrasyonel yatırımcı-rasyonel yönetici varsayımları üzerinden hareket edilmiştir. Rasyonel yatırımcı-irrasyonel yönetici yaklaşımı çerçevesinde, yöneticilerin nakit kar payı dağıtım kararlarında sürü davranışı ve aşırı güven davranışlarının etkileri; irrasyonel yatırımcı-rasyonel yönetici yaklaşımı çerçevesinde ise catering teorisinin geçerliliği araştırılmıştır. Çalışmada payları Borsa İstanbul Yıldız Pazar'da işlem gören Türkiye İmalat sanayiindeki 77 firmaya ait Temmuz 1999-Haziran 2014 dönemi verileri kullanılmıştır. İki aşamalı En Küçük Kareler ve Panel Lojistik Regresyon analizi yöntemleri aracılığı ile veriler analiz edilmiştir. Yapılan analiz ile yöneticilerin rasyonel yatırımcı-irrasyonel yönetici varsayımı altında nakit kar payı dağıtım kararlarında sürü etkisiyle hareket ettikleri; bununla birlikte, aşırı güven davranışı göstermedikleri belirlenmiştir. İrrasyonel yatırımcı-rasyonel yönetici varsayımı çerçevesinde ise catering teorisinin geçerli olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Diğer taraftan, firma karlılığının, geçmiş dönem kar dağıtım kararlarının, toplam aktif değerinin ve likidite oranının yöneticilerin nakit kar payı dağıtım kararları üzerinde pozitif etki taşıdığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte, firmaların nakit kar payı ödeme kararlarında kaldıraç oranının, büyüme fırsatlarının ve öncü firmaların aktif değerinin negatif etkiye sahip oldukları tespit edilmiştir. Çalışmada, kar payı dağıtım kararları yeni bir yaklaşımla ele alınmış ve söz konusu kararlar üzerinde yöneticilerin davranışsal önyargılarının belirleyici faktörler olduğu ortaya konulmuştur. Bu çalışmanın, yeni bir araştırma alanı olarak davranışsal kurumsal finans konusunda Türkçe literatür için önemli bir referans kaynak olma özelliği taşıdığı düşünülmektedir.

The main purpose of this research is to investigate the cash dividend paying decisions of the firms in the context of behavioral corporate finance. In line with this aim, two basic approaches in behavioral corporate finance which are rational investors-irrational managers and irrational investors-rational managers are followed. The role of herd behavior and overconfidence on dividend paying decisions are analyzed under the rational investor-irrational manager approach. The validity of catering theory is analyzed under the irrational investor-rational manager approach. The data used for the study was obtained for the period of July 1999 - June 2014 from the 77 Turkish manufacturing firms which are listed at BIST Stars. The Two Stage Least Square and the Panel Logistic Regression Analysis are utilized as the methods of the study. The results indicate that managers show herd behavior but not overconfidence for the cash dividend paying decision under the rational investor-irrational manager approach. On the other hand, it is found that the catering theory is not valid under the irrational investor- rational manager approach. Besides, firm profitability, past dividend paying decisions, total asset value, liquidity ratio, and idiosyncratic firm return have positive effects on the dividend paying decisions of managers. However, leverage and peer firms' asset value have negative effects on the dividend paying decisions of the firms. This work dealt with the issue of cash dividend paying decisions with a new approach and found out that managerial behavioral biases have some effects on those decisions. This work, on the other hand, will be a very important source in behavioral corporate finance as a new research area for the Turkish literature.