Finansal başarısızlık tahmin modellerinin İMKB'deki firmalar için karşılaştırmalı analizi

Abstract

Firmalar, son dönemlerde artan finansal krizlerden dolayı finansal başarısızlıkla karşı karşıya kalmaktadırlar. Firmaların karşı karşıya bulunduğu riskler nedeni ile yükümlülüklerini yerine getiremeyecek duruma düşmesini önlemek ve kontrolü sağlamak üzere finansal başarısızlıkları önceden görerek önlem almak gittikçe önem kazanmaktadır.Bu çalışmanın amacı, firmaların finansal başarısızlığını tahmin etmek üzere bugüne kadar geliştirilmiş olan çeşitli yöntemlerin 1992-2008 yılları arasında İMKB'de kayıtlı bulunan firmalar üzerinde karşılaştırmalı analizini yapmak ve yine İMKB için finansal başarısızlıktan 1, 2 ve 3 yıl öncesi için geçerli olabilecek öngörü modelleri oluşturmaktır. Bu amaçla öncelikle, finansal başarısızlık çalışmalarına öncülük yapmış olan Altman'ın iki ?Z? puanı modellerinin İMKB'deki geçerliliği araştırılmıştır. Daha sonra, literatürde oldukça fazla kullanılan discriminant analizi ile yeni bir öngörü modeli oluşturulmuştur. Son olarak yapay zekâ sistemlerinden biri olan yapay sinir ağı modelinin İMKB'deki firmalar üzerindeki doğru tahmin gücü farklı sınıflandırmalarla ölçülerek, her modelin karşılaştırmalı analizi yapılmış ve İMKB'deki firmalar için en iyi modelin belirlenmesine çalışılmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre, Alman'ın ?Z? puanı modellerinin İMKB'de kayıtlı firmalar üzerimdeki başarısı oldukça düşük kalmış, discriminant analizi ile yapay sinir ağları modelleri daha başarılı sonuçlar vermiştir. Bunun yanında, sadece discriminant analizinden elde edilen oranların yapay sinir ağlarında kullanılması ile oluşturulan modelin tüm modeller içeresinde tahmin gücü en başarılı olan model olduğu tespit edilmiştir.

The firms face with financial failure from increasing financial crisis. It gains important ever increasing to take measure for financial failure. Thus, it will be present that the firms fall to case which don?t perform its liability and it will be establish control.The aim of this study is to make an comparative analysis various methods which have been developed for predict to financial failure of firms between 1992-2008 period for the firms listed ISE and to compose forecasting models which will be effective for 1, 2, and 3 years ago from failure. For this purpose, initially it is investigated whether effective that Altman?s two Z score models which are leader on financial failure studies for the ISE. Afterwards, it is composed a new predict model with discriminant analysis. Eventually, it is measured true predict power for firms listing on ISE with various classification and analyzed all models comparatively each other.According to the results of this study, the success of Altman?s Z score models on the firms listed in ISE are very insufficient whereas discriminant analysis and artificial neural networks models are more successful. Besides, it is determined that artificial neural networks which is used only ratios of discriminant analysis is the most successful model.