Türkiye'deki holdinglerin uluslararasılaşma süreci üzerine nitel bir araştırma

Abstract

Sonradan gelenler" olarak adlandırılan gelişmekte olan ülkeler, uluslararası yatırımlarda gelişmiş ülkelere kıyasla yeni sayılmaktadır. Literatürde özellikle Çin, Brezilya, Hindistan gibi gelişmekte olan ülkelerin uluslararasılaşma süreçleriyle ilgili birçok çalışma bulunmaktadır. Ancak son yıllarda doğrudan yabancı yatırım sürecini hızlandıran Türkiye ile ilgili kısıtlı sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu bağlamda Türkiye'deki dış yatırım yapan holdinglerin uluslararasılaşma motivasyonlarının incelenmesi ve Türkiye'den çıkan dış yatırımların yönlerinin tespit edilmesi ve bu yönlere hangi motivasyon ve stratejilerle gidildiğinin belirlenmesi amacıyla bu araştırmada 8 Türk holdinginden 12 katılımcıyla yapılan görüşmeler sonucu elde edilen veriler yorumlanmaktadır. Araştırma bu yönüyle keşfedici bir nitel çalışmadır. Araştırmanın farklılığı şimdiye kadar rekabet ettirilen farklı kuramsal teorileri (OLI Paradigması ve LLL Modeli) özellikle holdingler düzeyinde bütünleştirme çabasıdır. Çoklu vaka çalışması sonuçlarına göre 8 Türk holdingi dış yatırımlarında pazar ve stratejik varlık aramaktadır. Bu holdingler büyük ölçüde gelişmekte olan ülkelere yatırım yapmakta bunun yanında özellikle Avrupa'daki gelişmiş ülkeler ve ABD'de de birçok yatırımları bulunmaktadır. Bu kararları ev sahibi ülkelerdeki makro-kurumsal faktörler doğrudan olmasa da etkilemektedir.

Emerging countries, known as "late-comers", are considered new in comparison to the emerged countries in terms of international investments. There are many studies in the international business literature about the internationalization process of the emerging countries, especially focusing on the examples of China, Brazil, India. However, there is a limited number of studies on Turkey which has accelerated the foreign direct investment process in recent years. In this context, the study aims to to determine the internationalization motivations of Turkish holding companies, to define the direction of foreign investments from Turkey and, as well as to investigate the the motivations and strategies in these process, especially in the selection of direction. Accordingly, the results which obtained from the interviews with 12 participants from 8 Turkish holding companies are interpreted. This study is an exploratory qualitative study. The significance of the study is the effort dedicated to integrate different theoretical theories (OLI Paradigm and LLL Model), that have been accepted as the competing approaches up to now, especially at the level of holding companies. According to the results of multiple case studies, 8 Turkish holding companies are motivated by the new market opportunities and strategic assets in their foreign direct investment decisions. The investments of these holding companies are mostly located in the developing countries, but there are many foreign direct investments in the developed countries in Europe, as well as in the United States. These decisions are also influencing the macro-institutional factors in the host countries.