Mısır (Zea mays L. cv B73) yaprağında soğuk stresi etkileri ve gelişim evrelerinde hücre döngüsü genlerinin transkript analizleri

Abstract

Bu çalışmanın amacı düşük sıcaklıkta yetiştirilen mısır fidelerinin yapraklarının büyüme bölgeleri boyunca (meristem, uzama bölgesi ve olgunluk bölgesi) hücre hareketleri incelemektir. Bunun için yaprak büyümesinin kinematik analizleri yapılmıştır. Sonuçlar, yaprak büyümesinin düşük sıcaklıklarda azalışının meristemdeki hücre üretiminin ve hücre bölünmesinin düşmesiyle meydana geldiğini ve uzama bölgesinde hücre genişlemesinin ise kısmen etkilendiğini göstermektedir. Bu nedenle, aynı çevresel koşullarda yetişen mısırların yapraklarından izole edilen öz hücre döngüsü genlerinin transkript analizleri yapıldı. Düşük sıcaklıkta yetiştirilen fidelerin transkript seviyesindeki değişimler daha yavaş ilerleyen hücre döngüsü ile uyumlu sonuçlar vermiştir. CDK genlerinin birçoğunda ifade analizleri sonucu transkript seviyesinde düşüş görülürken bazı hücre döngüsü genlerini engelleyen proteinler (KRP'ler, DEL'ler)'in transkriptlerinde artış görülmüştür. Bu sonuçlar olgun bir yaprakta hücre döngüsünün düşük sıcaklıktan etkilendiğini göstermektedir. Bu etkilerin moleküler seviyede anlaşılmasıyla dane bitkilerinin optimumun altındaki büyüme sıcaklıklarında büyütülmesi için yeni stratejilerin geliştirilmesine imkan bulunacaktır.