Fındık kurdu (Balaninus nucum)'nun biyolojisi, bakteriyal florası ve biyolojik mücadele ajanlarının araştırılması

Abstract

Fındık kurdu {Balaninus nucum L., Coleoptera, Curculionidae) dünyada ve Türkiye'de fındığa önemli ölçüde zarar veren bir böcektir. Türkiye'de her yıl yaklaşık %30-40 oranında ekonomik zarar oluşturmaktadır. Fındık kurduna karşı etkin bir biyolojik mücadele ajanı geliştirmek amacıyla düzenlenen bu çalışmada bu böceğin biyolojisinin aydınlatılması, mikrobiyal florasının belirlenmesi ve ayrıca, gerek yeni izole edilen bakterilerin ve gerekse literatürde mevcut olan biyolojik materyallerin böcek üzerindeki zararlı etkilerinin araştırılması amaçlanmaktadır. Bu amaçla, 1995-1996 yıllarında Trabzon yöresinden toplanan ergin ve larvalar laboratuvarda incelenmiştir. Böceğin biyolojik özellikleri, mikrobiyal florası ve çeşitli biyolojik materyallerin bu böceğe karşı olan insektisid etkileri test edilmiştir. Sonuç olarak, dişi ve erkek böceğin kanat uzunlukları (10±0.8 mm ve 9.5±0.3 mm), hortum uzunlukları (6±0.4 mm ve 3.8±0.2 mm), cinsiyet oranı (1/1), yumurta boyutları (0.795±0.14 mm ve 0.525±0.11 mm), larval dönemlere ait baş kapsül genişlikleri (512.5±15 pim, 800±8 pim, 1005±10 pim ve 1295±6 pim), ergin ve larva başına düşen toplam bakteri sayısı (1.41x1ü11 bakteri/ergin ve 1.8xl09 bakteri/larva) tespit edildi. Larvalardan izole edilen 5 bakteriyal izolatın morfolojik, fizyolojik ve biyokimyasal karakterleri belirlendi. Bu özelliklerine göre bakterilerin Bacillus sp., Escherichia sp., Micrococcus sp., Serratia sp. ve Pseudomonas sp. cinslerine ait oldukları tespit edildi. Ayrıca bu izolatlardan olan Serratia sp.'nin B. nucum larvaları üzerinde 3 günlük sürede %100'lük bir ölüm meydana getirdiği belirlendi. Diğer yandan insektisidal etkileri test edilen bazı materyallerin fındık kurdunu öldürücü etkilere sahip oldukları bulundu. 3 günlük sürede B. nucum üzerinde tespit edilen insektisidal etkiler, LdNPV %90, BTS-1 %90, PHE4-ADR %66, PHE4-AR %60, PHE4-AD %60, PHE4-A %56, AcNPV %60 ve HD-1 %70'dir.