Türkiye'de hastane hizmetlerinde dış kaynak kullanımı(outsourcıng) ve hizmet alan yöneticiler açısından değerlendirilmesi

Abstract

Hastaneler, insanların en önemli ihtiyaçlarından olan sağlık hizmetlerini karşılamak amacıyla kurulmuş, sağlık hizmeti üreten hizmet işletmeleridir. Hastaneler toplumların sağlık harcamalarının önemli bir bölümünü gerçekleştirmektedirler. Bu durum sağlık politikacılarını ve hastane yöneticilerini sağlık hizmetlerinin maliyetlerini azaltmak için alternatif stratejiler aramaya ve kullanmaya yöneltmiştir. Bu stratejilerden bir tanesi de dış kaynak kullanımıdır. Dış kaynak kullanımı, işletmelerin sadece kendi sahip oldukları yetenek ve becerileri esas alan işleri yapmaları, temel yeteneklerin kullanılmadığı işleri ise organizasyon dışındaki başka işletmelerden almalarıdır. Dış kaynak kullanımı kamu sektöründe yasal mevzuat çerçevesinde hizmet ihaleleri biçiminde uygulanmaktadır. Günümüzde dış kaynak kullanımı; bilgi işlem ve danışmanlık gibi en sofistike hizmet türlerinden, temizlik ve ulaşım gibi en sıradan hizmet türlerine kadar, değişik alanlarda kullanılmaktadır. Bu araştırmanın amacı dış kaynak kullanımının Türkiye’de özel sektör ve Sağlık Bakanlığı hastanelerindeki uygulamalarını, bu uygulamalarla ilgili olarak yöneticilerin değerlendirmelerini, hastanelerin ve yöneticilerin özelliklerine göre kapsamlı ve karşılaştırmalı olarak ortaya koymaktır. Bu amaçla literatüre ve önceki çalışmalara dayalı olarak oluşturulan anket, hastanelerde işletme, destek ve tıbbi fonksiyonlardan sorumlu yöneticilere uygulanmıştır. 818 hastaneyi kapsayan araştırmaya 556 hastane katılmıştır. Araştırma sonucunda, araştırmaya katılan hastanelerin en çok dış kaynak kullandıkları hizmet türlerinin; % 73 ile temizlik, % 55 ile bilgi işlem ve % 43 ile yemek hizmeti olduğu tespit edilmiştir. Hastanelerin mülkiyeti ile dış kaynak kullandıkları hizmet türleri ve hizmet sağlayıcı firma personel sayıları arasında istatistiksel olarak anlamlı derecede ilişki saptanmıştır. Ayrıca hastanelerin ve yöneticilerin özelliklerine bağlı olarak, yöneticilerin görüşleri ile dış kaynak kullanım nedenleri, hizmet sağlayıcı firmalarda aranan özellikler, dış kaynak kullanım sözleşmesinde bulunması istenilen özellikler, dış kaynak kullanımında karşılaşılan sorunlar, dış kaynak kullanımından elde edilen sonuçlar ve 2006 yılında dış kaynak kullanım tutarında beklenen değişiklik arasında da istatistiksel olarak anlamlı derecede ilişki bulunmuştur. ,

Hospitals are the service producing enterprises which are established in order to meet healthcare service one of the most important needs of people. A great amount of healthexpenditures is made to the hospitals. This situation forced the health politicians and the hospital managers to seek alternative strategies to reduce the cost of health service. One of these strategies is outsourcing. Outsourcing is that institutions do only the works in thelimits of their talent and capacity and take the services which cannot be offered with corecompetence from other institutions. Outsourcing is implemented as contracting out in accordance with legitimacy in public business. Today outsourcing is activated in the areas ranging from the most sophisticated kinds of service like information processing and consultancy to the most ordinary kinds of service like cleaning and transportation. The aim of this study is to point out the implementations of outsourcing in private hospitals and Health Ministry hospitals and the evaluations of managers about these implementations as comprehensively and comperatively according to the features o hospitals and theirs managers ın Turkey. Questionnaires which was composed of literatüre and previous studies was applied to the managers who are responsible management, support and medical functions. 556 hospitals joined the research that includes 818 hospitals. At the end of the research it was determined that cleaning 73%, information processing 55% and eating 43% are the kind of services in which the hospitals joining the research made use of outsourcing. A relation statistically meaningful was determined among the ownerships of hospitals the service kinds in which they made use of outsourcing and the number of supplier firm personel. Also a relation statistically meaningful was determined between the views of managers and the reasons for outsourcing and among the features wanted from supplier firms the features wanted to be found in outsourcing agreement the problems experienced in outsourcing the results obtained from outsourcing and the expected change at the amount of outsourcing in 2006.