Çelik çerçeveli binalarda doğrusal hesap yöntemlerinin tdy-2007, ec8, asce 7/16 ve tbdy-2018 deprem yönetmeliklerine göre karşılaştırılması

Abstract

Depreme karşı dayanıklı yapı tasarımı deprem yönetmeliğini iyi anlamaktan ve eksiksiz uygulamaktan geçer. Deprem riski altında kalan ülkelerin kendine özgü deprem yönetmelikleri mevcuttur ve bu yönetmelikler ülkelerin sahip oldukları coğrafi, ekonomik, sismik şartlara göre birtakım farklılıklar içermektedir. Bu çalışmada Türkiye, Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri'nin deprem yönetmeliklerinin kıyaslanması hedeflenmektedir. İlk etapta genel bilgiler başlığı altında TDY-2007, EC8, ASCE 7/16 ve TBDY 2018 deprem yönetmeliklerinin deprem hesabında izlenen sismik tasarım esasları ve hesap adımları açısından karşılaştırılması yapılmıştır. Daha sonra söz konusu yönetmeliklerde yer alan doğrusal hesap yöntemleri olan eşdeğer deprem yükü yöntemi ve mod birleştirme yöntemi kullanılarak literatürden alınan çelik çerçeveli ofis binası örneği üzerinde SAP2000v20 programı yardımı ile deprem analizleri yapılmış olup elde edilen yapı hâkim doğal titreşim periyodları, taban kesme kuvvetleri, en büyük yatay yerdeğiştirmeler, göreli kat ötelenmeleri ve seçilen bazı kolonların normal kuvvet, eğilme momenti ve kesme kuvvetleri karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuçlar ışığında EC8'in diğer yönetmeliklere göre en elverişsiz sonuçlar verdiği ve daha güvenli olmakla beraber ekonomikten uzaklaştığı görülmüştür. TBDY-2018'in getirdiği yeni tanımlar ve prosedürler sayesinde yapılan deprem hesabının TDY-2007'ye göre daha hassas ve gerçekçi olduğu kanısına varılmıştır.

The earthquake-resistant structure design depends on the correct understanding of seismic codes and its complete application. Countries under the risk of earthquakes have their own seismic codes, which have some differences according to the geographical, economic, seismic conditions of the countries. In this study, comparision of the seismic codes in Turkey, Europe and the United States of America are aimed. In the first stage, seismic design principles and calculation steps of seismic codes of TDY-2007, EC8, ASCE 7/16 and TBDY 2018 are compared. Then, seismic analyzes are performed via SAP2000v20 program on the steel framed office building sample taken from the literature by using the equivalent lateral force and mode superposition methods. For the all analysis results, the natural vibration periods, base shear forces, horizontal displacements, relative story drift and axial forces, bending moments and shear forces of columns are compared. The results obtained showed that building design with EC8 gives more unfavorable results than other codes, so it is more reliable but increases the cost of design. At the end of the study, it was concluded that the TBDY-2018 has made the earthquake calculations more accurate and realistic than the TDY-2007 due to the new definitions and procedures.