Finansal krizler ve aktarım kanalları (Teorik ve ampirik yaklaşımlar)

Abstract

Bu tez, Türk ekonomisinin veri setinde yer verilen diğer ekonomilerde gerçekleşen finansal çalkantılardan etkilenip etkilenmediğini belirlemeyi ve çalkantı-dışı dönemlerde mevcut olan bir karşılıklı bağımlılık etkisinin; çalkantı sürecinde zayıflayabileceğini, tamamı ile ortadan kalkabileceğini ve hatta yön değiştirebileceğini ifade eden bir hipotezi de test etmeyi amaçlamaktadır.Çalışmanın yukarıda sıralanan amaçlarına ulaşabilmek adına; Türkiye'nin en önemli dış ticaret ortaklarının, önde gelen sanayileşmiş ekonomilerin ve Türkiye ile uluslararası yatırımlar konusunda rekabet edebilme potansiyeline sahip olduğu düşünülen bir dizi gelişmekte olan ekonominin (Şubat 1999-Ekim 2008) dönemine ilişkin bir veri seti yanında Eichengreen ve diğerleri (1996) tarafından önerilen Döviz Piyasası Baskı Endeksi Olasılık Modeli, Favero ve Giavazzi (2002) tarafından önerilen Uç Değerler Testi ile Pesaran ve Pick (2007) tarafından önerilen Eşik Değer Testi'nden yararlanılmıştır.Çalışmada ulaşılan amprik bulgular, şu şekilde özetlenebilir: (1) Türk ekonomisinin, veri setinde yer verilen diğer ekonomilerde gerçekleşen finansal çalkantılardan etkilendiği yönünde tatmin edici bir kanıta ulaşılamamıştır. (2) Çalkantı-dışı dönemlerde mevcut olan bir karşılıklı bağımlılık etkisinin; çalkantı sürecinde zayıflayabileceğini, tamamı ile ortadan kalkabileceğini ve hatta yön değiştirebileceğini ifade eden hipotezin kabul edilmesi gerekmektedir. (3) Veri setinde yer verilen ekonomilerden neredeyse hiçbirisi, kendisini diğer ekonomilerden tam olarak izole edememektedir.Bu nedenle, uluslararası finansal sistemin istikrarı için uluslararası politikalar dizayn edecek ve bu politikaların uygulanması konusunda uluslararası eşgüdümü sağlayacak güçlü bir organizasyona veya mevcut bir organizasyonun yeniden yapılandırılmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Dolayısıyla, çalışmada ulaşılan sonuçlar; 2009 IMF-WB Yıllık Toplantıları'nda alınan İstanbul Kararlarını desteklemektedir.

The dissertation aims at determining whether the Turkish economy is affected by financial turmoils occurring in other economies included in dataset and also aims at testing a hypothesis which states that an interdependence effect existing in non-turmoil periods can weaken, can disappear completely and can veer as well in turmoil periods.To reach purposes of the study mentioned above; Probability Model of Exchange Market Pressure Index due to Eichengreen et al. (1996), Outliers Test due to Favero and Giavazzi (2002), Threshold Test due to Pesaran and Pick (2007) as well as a dataset for the period of (February 1999-October 2008) of most important trade partners of Turkey, leading industrialized countries and several developing countries supposed to have potential for competition with Turkey in the matter of international investments.Achieved empirical results from the study can be summarized as follows: (1) Any satisfactory evidence implying that Turkish economy is affected by financial turmoils occurring in other economies included in dataset could not be reached. (2) The hypothesis which states that an interdependence effect existing in non-turmoil periods can weaken, can disappear completely and can veer as well in turmoil periods must be accepted. (3) Almost none of the economies included in dataset are able to keep themselves fully isolated from other economies.Therefore, a powerful organization or reconstruction of an existing organization, which are able to design international policies for stability of international financial system and to ensure international coordination to practice the policies, is needed. Consequently, achieved empirical results from the study support the İstanbul Decisions made at 2009 IMF-WB Annual Meetings.