Güneydoğu Karadeniz'de (Trabzon) karasal kökenli ağır metal kirliliğinin alansal ve zamansal dağılımı

Abstract

Bu çalışmada, Doğu Karadeniz bölgesi dağlarından doğarak, geçtikleri bölgelerden bünyesine aldığı doğal element ve bileşiklerle birlikte havzada mevcut ev ve sanayi tesislerinin atıklarını da taşıyarak, Trabzon kıyılarından Karadeniz'e boşaltan üç önemli akarsu olan Değirmendere, Yanbolu ve Solaklı akarsularının boşaldıkları kıyılarda doğal ve antropojenik ağır metal kirliliğinin zamansal ve alansal dağılım düzeyleri araştırılmıştır. Araştırma kapsamında, kirlilik etkeni olarak irdelenen Cu, Pb, Zn, Ni ve Co elementlerinin su, askıda katı madde ve sediment'te mevcudiyeti incelenmiştir. Çalışılan metaller, bölgeler bazında mukayese edildiklerinde, en yüksek metal değerlerinin Solaklı bölgesinde, en düşük metal değerlerinin ise Yanbolu bölgesinde olduğu tespit edilmiştir. Metal değerlerinin mevsimsel dağılımı irdelendiğinde ise en yüksek konsantrasyonların Sonbahar mevsiminde olduğu görülmüştür. Araştırılan bölgelerin sediment haricinde kirlilik yükünün beklenenden az olduğu ayrıca antropojenik etkinin ise doğal kaynaklı kirlilik yüküne göre daha düşük olduğu ortaya konulmuştur.