Akdeniz midyesi (Mytilus galloprovincialis, Lam., 1819) populasyonlarının genetik yapısının belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Mytilus galloprovincialis'i Türkiye sularında temsil eden 10 farklı populasyondan dişi ve erkek midye örnekleri 8 morfolojik karaktere göre morfometrik yöntem ve Mitokondriyal DNA (mtDNA)'nın iki gen bölgesi (16S rRNA ve ND2-COIII) genetik yöntem bakımından PCR-RFLP ile incelenmiştir. Ayrıca COIII gen bölgesinde de DNA dizi analizi yapılmıştır. Mitokondriyal DNA gen bölgeleri PZR ile çoğaltıldıktan sonra 16S rRNA gen bölgesinde, dişi ve erkek midyelerin solungaç ve gonad dokularında 3 kesici enzim, ND2-COIII gen bölgesinde ise dişi midyelerin gonad ve solungaç dokularında 5 kesici enzim kullanılmıştır. 16S rRNA gen bölgesinde dişilerde 3, erkeklerde 2 haplotip, ND2-COIII gen bölgesinde ise sadece dişilerde (erkeklerde bu gen bölgesi çoğaltılamamıştır) 20 haplotip belirlenmiştir. En yüksek haplotip ve nükleotid çeşitliliği 16S rRNA gen bölgesi için Zonguldak (0.6667±0.1318, 0.066024) populasyonunda belirlenmiştir. ND2-COIII gen bölgesi için ise en yüksek haplotip çeşitliliği Bodrum (0.6959±0.06187) populasyonunda ve en yüksek nükleotid çeşitliliği Çeşme (0.046856) populasyonunda gözlenmiştir. Moleküler varyans analizi (AMOVA) sonuçlarına göre midye populasyonları arasında düşük, populasyonlar içinde yüksek oranda genetik yapılanma olduğu tespit edilmiştir. Populasyon çiftleri arasındaki genetik farklılık değerleri (Fst), populasyonlar arasında önemli genetik farklılaşma olduğunu göstermiştir (p<0,05). Morfometrik karakterler için Mahalanobis uzaklık matrisi verilerine göre ve filogenetik analizler sonucunda UPGMA soy ağaçlarında midye populasyonlarının Karadeniz ve Marmara-Ege olmak üzere iki ana dala ayrıldığı belirlenmiştir.