Orta gelir tuzağı ve Türkiye açısından tuzaktan çıkışı destekleyici maliye politikaları

Abstract

1960'lı yıllardan itibaren tartışılmaya başlanan orta gelir tuzağı birçok gelişmekte olan ülke için kritik bir önem arz etmektedir. Yoksulluk tuzağından ya da bu tuzağa yakalanmadan yoksulluk sınırından çıkan ülkelerin bazıları mevcut ekonomik yapıları ile orta gelir grubunu aşmada başarısız kalmakta ve tuzağa yakalanmaktadırlar. Genellikle kişi başı yurtiçi hâsıla ile ölçülen orta gelir tuzağı kendi içinde iki alt gruba ayrılmaktadır. Bunlar alt orta gelir ve üst orta gelir grubu ve tuzaklarıdır. Dünya Bankası'na göre Türkiye 1955 yılında alt orta gelir grubuna, 2004 yılında üst orta gelir grubuna geçmeyi başarmıştır. Dünya bankasının kişi başı yurtiçi hasılayı dikkate alarak yaptığı gelir sınıflandırması Türkiye açısından değerlendirildiğinde ise neredeyse 70 yıldır orta gelir grubundadır. Orta gelir tuzağından çıkış için ekonomik büyümenin sürekliliği esastır. Çünkü ekonomik büyüme yatırım, üretim, istihdamı destekleyerek milli geliri arttırır. Bu yüzden orta gelir tuzağında uzun süre kalınırsa toplumun refahı düşecektir. Ekonomik büyümeyi ve kişi başına düşen yurtiçi hasılayı arttırmaya destek olmak için maliye politikaları kullanılmaktadır. Buna istinaden gelir tuzaklarından kurtulmak için de maliye politikalarının etkin bir şekilde kullanılması gerekmektedir. Özellikle üst orta gelir grubunda bulunan ve alt orta gelir grubundan üst orta gelir grubuna geçmesi oldukça uzun süren Türkiye Cumhuriyeti bakımından da bu konu hassas bir nitelik kazanmaktadır ve maliye politikalarının doğru ve etkin kullanımı gerekmektedir. Bu çalışmada Dünya Bankası ve TÜİK verileri kullanılarak dünyadaki gelişmiş ve gelişmekte olan bazı ülkelerin ve Türkiye'deki illerin hangi gelir seviyesinde bulunduğu ve Türkiye'nin orta gelir tuzağından çıkışını destekleyecek maliye politikaları hakkında bilgiler verilmektedir.

Since it was first introduced in 1960s, middle income trap has been an issue of vital importance for many developing countries.Some of the countries that come out of the poverty line without being caught in this trap or fail to surpass the middle income group with their current economic structures are caught and trapped. The middle income trap, which is generally measured by domestic income per capita, is divided into two sub-groups. These are lower middle income and upper middle income group and traps. Turkey has succeeded to pass to the lower middle income group in 1955, and upper middle income group in 2004. When the World Bank's, taking into account the per capita gross domestic product is evaluated in terms of the revenue classification Turkey is almost the middle income group for 70 years. Turkey has been in the middle income group for almost 70 years according to the World Bank's revenue classification which takes the per capita gross domestic product into account. The stability of economic growth is essential to be able to escape the middle income trap as the economic growth increases national income by supporting investment, production and employment. Thus, long-term survival of the middle income trap will decrease the welfare of the society. Fiscal policies are used to support economic growth and increase per capita domestic product. Therefore, fiscal policies should be used effectively to avoid income traps. This issue is very crucial particularly for Republic of Turkey whose movement from lower middle income to middle income group took rather long time. Hence, correct and effective use of fiscal policies gains cardinal significance. Using the WorldBank's and TSI (Turkish Statistical Insititute) Data, this study provides a comprehensive analysis regarding the income levels of some developed and developing countries in the world as well as cities inTurkey. Furthermore, the study provides solutions regarding the fiscal policies that might help Turkey to escape the middle-income trap