Finansal gelişmişlik göstergelerinden banka kredileri ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki: Türkiye örneği

Abstract

inansal sistem en basit anlatımla, tasarruf sahipleri yani fon arz edenler ile fon talep eden yani yatırımcıları bir araya getiren bir yapıdır. Tarihsel süreçte bu yapı para ve toprak sahibi kişiler ile yatırımcılar arasında başlamış olsa da 16. yüzyılın ortalarından itibaren temelleri atılan bankacılık kavramıyla birlikte kapsamı, işlevi ve insan hayatındaki yeriyle tamamen farklı bir yapıya kavuşmuştur. Ana faaliyet konusu kullandırdığı ticari ve bireysel krediler olan bu sektör yıllar içinde gerek hacimsel gerekse adetsel olarak hızla gelişerek ekonominin ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. Bu kapsamda, ekonomik büyüme ile bankacılık sektörü arasındaki ilişkiyi analiz etmek çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır. Çalışmada 1998-2018 dönemini kapsayan finansal gelişmişlik göstergelerinden banka kredileri ve GSYİH verileri, Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası veri tabanından elde edilmiştir. Öncelikle çalışmadaki veriler mevsimsellikten arındırılarak çeşitli birim kök testlerine (ADF testi, PhillipsPerron birim kök testi, DF-GLS birim kök testi, ARDL Eşbütünleşme Testi ) tabi tutulmuştur. Ardından Granger Nedensellik Testi ve Toda ve Yamamoto Nedensellik Sınaması uygulanmıştır. Sonuç olarak tüm bu testler ve analizler bir arada değerlendirildiğinde; finansal gelişmenin GSYİH'a kısa dönemde herhangi bir etkisinin olmadığı, uzun dönemde pozitif bir etkisinin olduğu bununla beraber ekonomik büyümeden finansal gelişmeye doğru bir nedensellik bulunduğu tespit edilmiştir.

The financial system is simply a structure that brings together the funders, that is, the savers and the funders, that is, the investors. In the historical process, although this structure started between money and landowners and investors, it had a completely different structure with its scope, function and place in human life with the concept of banking, which was laid in the middle of the 16th century. This sector, whose main activity is commercial and retail loans, has become an integral part of the economy by developing rapidly both in terms of volume and quantity. The main purpose of this study is to examine the relationship between financial development and economic growth. For this purpose, the relationships between financial development and economic growth were analyzed by the Granger Causality Test and Toda and Yamamoto Causality Test by using bank originated credit and economic growth data for 1998: Q1-2016: Q2 period. According to the findings of the study, although financial development has a positive effect on economic growth in the long run, there is a causality from economic growth to financial development.