Evliya Çelebi Seyahatnamesinde İstanbul Medreseleri

Abstract

17. yüzyılda yaşamış olan Evliya Çelebi, insanlık tarihi açısından önemli bir eseri ortaya koymuştur. Dünya coğrafyasının önemli bir bölümünü dolaşan Evliya Çelebi gördüklerini ve duyduklarını bilinçli bir şekilde “Seyahatname” adlı bu eserde kaleme almış veya aldırmıştır. Tarihi açıdan zengin bir birikime sahip olan “seyahatname” coğrafi bölgeler, şehirler, milletler, kültür ve medeniyetler, siyasi gelişmeler, savaş ve barışlar hakkında bilgiler içermektedir. Bu yönde eser, günümüzdeki birçok disiplin hakkında da bilgi vermektedir. Bu bildiride, bu denli zengin bir medeniyeti içeren seyahatnamedeki İstanbul medreseleri hakkında bilgi verilecektir. Ancak burada coğrafî açıdan günümüz İstanbul’unu göz önünde bulundurarak hem Avrupa hem de Anadolu yakasındaki medreselere ilişkin seyahatnamedeki veriler analiz edilecektir. Bu veriler içerisinde bazı medreselerin isimleri doğrudan zikredilirken bazıları hakkında da açıklamalar yapılmaktadır. Genellikle binası, banisi ve fonksiyonuna yönelik izahları içeren bu bilgiler yeri geldikçe dönemin diğer kaynakları ve konu ile ilgili diğer çalışmalar nezdinde de karşılıklı olarak değerlendirilecektir. Böylece seyahatnamenin 17. yüzyıldaki İstanbul medreseleri hakkında aktardığı farklı bilgiler de görülmüş olacaktır.