İngiliz Belgelerine Göre Veliaht Abdülmecit'in Vahdettin Damat Ferit ve Milli Mücadele ile İlgili Düşünceleri

Abstract

Mütareke sonrası İtilaf Devletleri işgallerine karşı Türk halkı müdafa-i hukuk cemiyetleri etrafında toplanarak mücadeleye girişirken, Sultan Vahdettin ve O'nun teşkil ettiği hükümetler özellikle Damat Ferit Hükümetleri kurtuluşu İngilizlere kayıtsız şartsız teslim olmakta görüyorlardı. Padişah ve hükümetin bu tutumunun halkı giderek yönetimden uzaklaştırdığı ve Mustafa Kemal Paşa önderliğindeki milli harekete yaklaştırdığını gören Veliaht Abdülmecit Efendi hanedanın ve devletin geleceğinin tehlikede olduğunu söyleyerek Sultan Vahdettin'i ve Damat Ferit Paşa'yı açıkça tenkit etmeye başladı. Abdülmecit Efendi, Vahdettin'e gönderdiği mektuplarda hayati gelişmeler karşısında hükümetlerin yetersiz kaldığından bahsetmekte ve Meclis-i Mebusan'ın bir an önce toplanması, milletin itimadına sahip bir hükümetin kurulması ve Anadolu'da kurulan cemiyetlerin isteklerinden elverişli olanların yerine getirilmesi gibi tavsiyelerde bulunmakta idi. Abdülmecit Efendi'nin bu düşünce ve hareketleri İngiliz Yüksek Komiserliği'nin ve Damat Ferit Paşa'nın tepkisini çekmiş, önce sıkı takip edilmesine daha sonra da göz hapsine alınmasına neden olmuştu.