Türkçe mesnevilerde mizah

Abstract

Mizah, genel olarak olayların, kişilerin ve durumların çeşitli yönlerini, güldürmek ve eğlendirmek amacıyla anlatmaktır. Mizah, hiciv ve ironiyle yakından ilişki içerisinde olup Klasik Türk Edebiyatı çalışmalarında hicivle birlikte incelenmektedir. Tez çalışması üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm mizah ve ilişkili olduğu kavramlar incelenmektedir. Ayrıca mizahın Türk, Arap, Fars, Alman, İngiliz, Rus ve Fransız Edebiyatı tarihi içerisindeki gelişimi hakkında bilgi verilmektedir. İkinci bölümde mesnevi nazım şekli ele alınmakta; Türk, Arap ve Fars Edebiyatı tarihindeki yeri üzerinde durulmaktadır. Üçüncü bölümde ise XI- XIX. yüzyıl aralığında yazılan 59 adet mesnevinin mizahî unsurlara sahip beyitleri, konularına göre tasnif edilmektedir. Çalışma, Klasik Türk Edebiyatı geleneğinde şairlerin içinde yaşadıkları toplumdan beslendiklerini; mizahtan yararlanarak dil ve üsluplarını günlük hayata yaklaştırdıklarını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Humor is telling about several qualities of happenings, people and situations for get laugh and amuse. Humor has a close relationship with satire and irony. It has been analyzed with satire in Classical Turkish Literature studies. This thesis is consisting of three parts. Humor is being analyzed with its related concepts in first part. Also it's been informed about humor's progress in Turkish, Arabic, Persian, German, English, Russian and French literature history. Masnawi is being approached in second part. And it's been dwelled on masnawi's matter in Turkish, Arabic and Persian literature history. In third part, 59 masnawi, which was wrote in XI-XIX.th century, is been categorised about subjects with their humorous couplets. This study's aim is revealing poets in Classical Turkish Literature tradition are impressing in their society. Also this study is aiming to reveal that poets's wording is close to daily life with using humor.