1916 numaralı Trabzon şer'iyye sicili'nin transkripsiyonu ve değerlendirilmesi (H. 1160-1161/M. 1747-1748)

Abstract

Bu çalışmada, tarih bilimi açısından önemli bir kaynak türü olan bir şer'iyye sicilinin günümüz Türkçesine aktarımı yapılarak değerlendirilmeye çalışıldı. Çalışmanın ana konusunu oluşturan 1916 numaralı Trabzon Şer'iyye Sicili H. 1160-1161/ M. 1747-1748 yılları arasını kapsamaktadır. Sicilin transkripsiyonu esnasında tüm kelimelerin doğru bir şekilde okunması ve kaydedilmesi hususunda özen gösterilmiştir. Defter, dönemin Trabzon tarihi hakkında sosyokültürel, iktisadi, hukuki gibi alanlarda bilgiler içermektedir. "1916 Numaralı Trabzon Şer'iyye Sicili'nin Transkripsiyonu ve Değerlendirilmesi (H. 1160- 1161/M. 1747-1748)" adlı çalışma genel itibariyle iki bölümden oluşmaktadır. Tezin giriş bölümünde Trabzon Tarihi ve Sicilin tarihlendiği yıllardaki Osmanlı Tarihi hakkında kısaca bilgi verilmiştir. Birinci bölümde Trabzon Şer'iyye sicillerini kullanarak çalışma yapan araştırmacılar ve yaptıkları çalışmalar, Trabzon Şer'iyye sicillerinin konu olduğu yüksek lisans ve doktora çalışmaları belirtilmiştir. İkinci bölümde ise 1916 numaralı Trabzon Şer'iyye sicilinin genel özellikleri, şer'iyye sicilindeki belgelerin konuları ile bu konuların değerlendirilmesi ve Trabzon'un idari taksimatı, sicil defterinde adı geçen Trabzon'un yapıları, dönemin meslekleri ve memurlukları hakkında bilgi verilmiştir. Çalışmanın son bölümü olan ekler bölümünde ise 1916 numaralı Trabzon Şer'iyye Sicili'nin transkribe edilmiş metni bulunmaktadır. Bu çalışma ile özelde Trabzon, genelde Osmanlı Devleti'nin sosyal, ekonomik, hukuki, askeri, idari tarih alanlarında yapılacak olan çalışmalara ve çalışma yapacak olan araştırmacılara katkı sağlanması amaçlanmıştır. In this study, it is tried to evaluate an information of the Shari'a Registry, which is an important resource type in terms of history discipline, by translating the documents to modern Turkish. The main subject of the study which consists of the Shari'a Registry of Trabzon Numbered 1916 belongs to the date of H. 1160-1161 / M. 1747-1748. During the transcription of the documents, particular attention has been taken to ensure that all words are read and recorded correctly. The study titled as "Transcription and Evaluation of the Shari'a Registry of Trabzon Numbered 1916 (H. 1160-1161 / M. 1747-1748)" consists of two parts. In the introduction of the thesis, a brief information is given about Trabzon and Ottoman History in the years which the record is dated. The first section of the study presents previous studies and researchers who also used the Shari'a Registry of Trabzon Numbered 1916, and indicates postgraduate thesis on the subject for master and doctorate's degree. In the second section, information is given on the main characteristics of the Shari'a Registry of Trabzon, the subject of the documents of the Shari'a Registry and evaluation of these subjects, administrative partition of Trabzon, the building structures which are mentioned in the registry book, and officials and occupations employed in the period. The transcribed text of the Shari'a Registry of Trabzon Numbered 1916 is presented in the annexes which is the last section of the study. The study aims to contribute to the studies that will be made on the social, economical, legal, military and administrative history of Trabzon in particular, and of the Ottoman State in general.