Ammianus'un Karadeniz tasviri ammıanı descrıptıo pontı euxını (Ammianus Marcellinus rerum gestarum kitap XXII, bölüm 8)

Abstract

Bu tez çalışmasında, M.S. IV. yüzyılın önemli Roma tarihçilerinden Ammianus Marcellinus'un XXII. Kitap 8. Bölümünde Pontus Euxinus üzerine yazmış olduğu bir tasviri ele alınmıştır. Pontus Euxinus'un tarihi coğrafyasına ilişkin bu tasvir Latince aslından çevrilmiş, konuya ilişkin gerekli değerlendirilmesi yapılarak Türkçe literatürüne kazandırılmaya çalışılmıştır. Bu çalışmada öncelikle tarihçinin hayatına dair detaylı bilgiler verilmiş ardından XXII. Kitap ve 8. Bölüme dair kısa bir özet sunularak metnin Latince edisyonu sunulmuş ve de Türkçe tercümesi yapılmıştır. Son olarak ise Ammianus'un bu bilgileri, antik dönemin mevcut diğer kaynaklarıyla karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Sonuç olarak bu çalışmayla, Antakyalı bir tarihçi olan Ammianus tarafından Pontus Euxinus'un coğrafyasına ilişkin verilen bu bilgilerin, temel bir kaynaktan ziyade, Ammianus'un mental bir harita ile oluşturduğu ve de okuyucusunu ya da dinleyicisini memnun etmek amaçlı kaleme aldığı "yazınsal bir çalışmadan" öte olamayacağı kanısına varılmıştır. In this thesis, the description, written on Pontus Euxinus in the XXII Book, Chapter 8 of Ammianus Marcellinus, one of the important Rome historians in the IV. Century has been handled. This description related the geography of Pontus Euxinus has been translated from Latin original and tried to gain Turkish literature with carrying out necessary evaluations relating to matter. In this study, detailed information initially has been given on the historian's life and then the Latin edition of the text has been presented by submitting short summary related to XXII Book and 8 Chapter and then it has been translated to Turkish. Finally, the information of Ammianus has been evaluated by comparing within the framework of other sources of the ancient history As a result, it has been of the opinion with this study that the information given by Ammianus, a historian of Antioch about the geography of Pontus Euxinus was composed of mental map of Ammianus rather than a basic source and was written to satisfy his readers or audieners.