931 numaralı Trabzon Ayniyât Defteri'ne göre 1867-1872 arasında Trabzon'da idari, sosyal ve ekonomik hayat

Abstract

Tanzimat döneminde birçok alanda olduğu gibi klasik yazışma türlerinde de değişiklikler görülmeye başlanmıştır. Bu dönemde bürokratik işlemler artmış, merkezle taşra arsındaki yazışmalar çoğalmıştır. Sadaret makamı yeniden önem kazanarak devletin merkezi haline gelmiştir. Bâb-ı Âli defter serileri de bu durumun bir neticesi olarak ortaya çıkmıştır. Ayniyât defterleri de Bâb-ı Âli defter serileri içerisindedir. Ayniyât defterlerinde sadâret dairesinden diğer devlet dairelerine, diğer makamlara, vilâyetlere gönderilen karar, hüküm, emir ve uygulamaların aynen suretleri kaydedilmiştir. Defterde kayıtlı belgelerden, halkın talep ve şikayetlerini arzuhal yazarak bizzat padişaha, sadrazama ya da devlet kurumlarına iletebildikleri anlaşılmaktadır. Devletin de bu talepleri karşılamak ve sorunları çözmek için çaba sarf ettiği görülmektedir. Dolayısıyla Ayniyât defterlerinin incelenmesi, Tanzimat sonrasında devletin, idari sosyal ve ekonomik alanlarının aydınlatılması ve bu alanlardaki değişim sürecini izlemek bakımdan önem arz etmektedir. Trabzon Vilâyeti'ne dair 928'den 936'ya kadar numaralanmış Hicri 1283-1295 (1865-1878) yıllarına ait dokuz adet defter bulunmaktadır. Transkriptini ve değerlendirmesini yaptığımız 931 Numaralı Trabzon Ayniyât Defteri, 1867-1872 (H. 1284-1289) tarihleri arasındaki kayıtları içermektedir. 931 Numaralı Trabzon Ayniyât Defteri'nde Trabzon Vilâyeti ve ona bağlı sancak ve kazalara ait arzuhaller, şukkalar ve tezkireler bulunmaktadır. Defterde bu yörelere ait idari ve etnik yapı, sosyal ve ekonomik durum hakkında tafsilatlı bilgilere ulaşabilmektedir. Classical as well as in many areas of the Tanzimat period, the changes have begun to occur in different types of correspondence. During this period, increased bureaucracy increased in correspondence between the provincial centers. Sadaret authority of the state by winning again became the center of attention. Bâb-i Ali book series has emerged as a result of this situation. Series of books within the book inventory at the Sublime Porte. Sadaret books other government offices, office, office supply, other authorities, the decision sent to the provinces, provisions, orders and copies of the same applications were recorded. Documents in the book, demands and complaints of the people writing petition the sultan himself, the Grand Vizier convey to government agencies or understood. Satisfy these demands of the state and is seen as an effort to resolve the issues. Therefore, examination of property accounting books, after the Tanzimat state, administrative, social and economic areas in the process of disclosure and to monitor changes in these areas are therefore important. 928'den of Trabzon province was numbered up to 936'ya Hijri 1283-1295 (1865-1878) is carrying nine years. Office Supply Book No. 931 from 1867 to 1872 in Trabzon did transcript and evaluation (H. 1284-1289) contains records between. Trabzon Vilâyet of Office Supply Book No. 931 and its related accidents flag and the petitioners, are Şukkas and Tezkires. These regions and ethnic structure of the book administrative, social, and economic status have access to information about the vast.