Viburnum opulus ve V. orientale bitki ekstraktlarının kimyasal bileşimi ve biyolojik aktiviteleri

Abstract

rganizmada, kimyasal süreçler, özellikle oksitlenme, serbest radikallerin oluşmasına neden olur. Serbest radikaller yaşam için gereklidir; fakat yüksek derecede reaktif olan serbest radikaller biyomoleküllerle kolayca reaksiyona girerek hücrelere zarar verebilecek toksik özellikte bileşikler oluşturabilir. Antioksidanlar serbest radikallerle etkileşerek serbest radikallerin hücrelere zarar vermelerini önlerler. Günümüzde antioksidan özelliği keşfedilen birçok farklı madde vardır. Bu maddelerin bir kısmını vücut kendisi, serbest radikallere karşı bir savunma sistemi olarak üretirken, bir kısmını diyetimizle özellikle bitlilerden alırız. Bu çalışmada amacımız öncelikle Viburnum opulus ve V. orientale bitkilerinin sulu, kloroformlu ve metanollü ekstraktlarının antioksidan aktivitesini incelemek ve bitkilerin kimyasal bileşimlerini belirlemekti. V. opulus bitkisi Yozgat'tan, V. orientale bitkisi Ardahan'dan toplanmıştır. Bitkilerin sulu ve metanollü ekstraktlarının toplam fenolik madde içerikleri gallik asit ve kateşin standartlarıyla; sulu, kloroformlu ve metanollü ekstraktlarının DPPH radikal temizleme aktiviteleri Trolox® ve askorbik asit standart antioksidanlarıyla; sulu ve metanollü ekstraktların demir (III) indirgeme/antioksidan kuvveti (FRAP) Trolox® standardı ile karşılaştırmalı olarak incelendi. Tüm ekstraktlar aynı zamanda antimikrobiyal aktivite açısından da incelendi.Bitkilerin sulu ekstraktlarından Clevenger aparatıyla elde edilen uçucu yağlar GC-MS ile analiz edildi. Metanol ekstraktlarının toplam fenolik madde içeriği sulu ekstraktlardan daha yüksek bulundu. Metanol ve sulu ekstraktların antioksidan aktiviteleri kloroform ekstraktlarından daha yüksek bulundu. Bazı sulu ekstraktların FRAP değerleri Trolox®'dan yüksek bulundu. Uçucu yağlarda ve sulu ekstraktlarda antimikrobiyal aktivite gözlenmezken metanollü ve kloroformlu ekstraktlarda belli mikroorganizmalara karşı önemli derecede antimikrobiyal aktivite gözlendi. Özellikle kloroform ekstraktları standart antibakteriyal ajanlar olan Ampicillin ve Cephazolin'den daha iyi antimikrobiyal aktivite göstermektedir. Chemical processes, especially oxidation, cause formation of free radicals in organisms. Free radicals are necessary for life, but highly reactive free radicals can form toxic compounds that can damage cells by reacting easily with biomolecules. Antioxidants prevent cell damages from free radicals by interacting with them. Antioxidant properties of lots of different substances are discovered recently. While the body produces a number of these substances against free radicals as a defense system, we take many others especially from plants. The aim of this study was to investigate the antioxidant activity of methanolic, chloroform and aqueous extracts of Viburnum opulus and V. orientale and to determine chemical composition. V. opulus plant was collected from Yozgat and V. orientale was collected from Ardahan. DPPH radical scavenging antioxidant activities of the aqueous, chloroform and methanolic extracts were evaluated by comparing with Trolox® and ascorbic acid. Total phenolic substance contents of aqueous and methanolic extracts of the plants were evaluated by comparing with standard antioxidants, gallic acid and catechin. DPPH radical scavenging antioxidant activities of the extracts were evaluated by comparing with Trolox® and ascorbic acid. The Ferric III reducing/antioxidant power (FRAP) of aqueous and methanolic extracts were evaluated by comparing with Trolox®. All of the extracts were also tested for antimicrobial properties. The essential oils obtained by Clevenger apparatus from aqueous mixtures of plants were analysed with GC-MS. Total phenolic substance contents of methanolic extracts were found higher than that of aqueous extracts. The antioxidant activities of the methanolic and aqueous extracts were found higher than chloroform extracts. FRAP values of some aqueous extracts were higher than Trolox®. While the antimicrobial activity was not observed in aqueous extracts and essential oils, methanolic and chloroform extracts showed good antimicrobial activity against the test microorganisms. Chloroform extracts showed better antimicrobial activity than Ampicillin and Cephazolin.