Türkiye'nin bazı yörelerinden kestane ve çiçek ballarının antioksidan aktiviteleri ve mineral içeriklerinin karşılaştırılması

Abstract

Son yılların önemli araştırma alanlarından biri de pek çok hastalığın oluşmasına ve yaşlanmaya neden olan serbest radikallerin temizlenmesinde rol oynayan antioksidanlar üzerine olmuştur. Antioksidan etkiye sahip maddelerin daha çok, sınırsız sayıda alifatik ve aromatik bileşik üretme yeteneğine sahip bitkiler tarafından üretildiği kabul edilmektedir. Bitkilerden toplanan özütlerden elde edilen bir besin maddesi olan bal potansiyel antioksidan olarak ilgi çekicidir. Bu amaçla planlanan bu çalışmada, Türkiye'nin değişik bölgelerinden toplanan kestane ve çiçek ballarının antioksidan özellikleri ve mineral bileşimi tespit edildi. Yapılan antioksidan aktivite ölçümlerinde balların toplam polifenolik madde miktarları, süperoksit anyonu, peroksinitrit ve DPPH (2,2-difenil-l-pikrilhidrazil) radikali temizleme aktiviteleri, demir indirgeme kuvvetleri (FRAP), demir bağlama kapasiteleri, potansiyel serbest radikal reaksiyonlarına karşı toplam antioksidan güç (T AR) tayinleri yapıldı. Toplanan ballardan elde edilen metanol ekstraktlanmn antioksidan özellikleri bazı standart antioksidanlar olarak kabul edilen Troloks®, BHT ve askorbik asit ile karşılaştırmalı olarak incelendi. Balların mineral içerikleri Atomik Absorpsiyon Spektrofotometresi (AAS) ile tayin edildi. Elde edilen sonuçlar değerlendirildiğinde hemen hemen tüm bal örneklerinin antioksidan aktiviteye sahip oldukları, antioksidan aktivitenin konsantrasyonla ve balın fenolik madde miktarı ile doğru orantılı olarak değişim gösterdiği ve hiç bir örneğin prooksidan aktivite göstermediği belirlendi. Bunun yanında özellikle kestane ballarının çiçek ballarından daha iyi antioksidan aktivite gösterdiği ve daha yüksek mineral içeriğine sahip olduğu bulundu. Sonuç olarak, sağlıklı yaşamak için balın ve özellikle kestane balının antioksidanca zengin doğal bir ürün olarak daha fazla tüketilmesi önerilmektedir. A Comparative Study on the Antioxidant Activities and Mineral Composition of Chestnut and Flower Honeys from Various Regions of Turkey One of the important research fields of the recent years has been based on the antioxidants, which have a role in scavenging the free radicals that cause many diseases and ageing. The compounds having antioxidant effect are accepted to be produced on a wide range by plants, which have the capacity to produce infinite numbers of aliphatic and aromatic compounds. Honey, which is a nutrient obtained from the nectars collected from the plants, is interesting as an antioxidant source. In tins study, planned for this purpose, the antioxidant properties and mineral content of the chestnut and flower honeys collected from various regions of Turkey were determined. In the analysis of antioxidant activity, superoxide anion, peroxynitrite and DPPH (2,2-diphenyl-l-picrilhydrazyl) scavenging activities, ferric reducing antioxidant power (FRAP), total antioxidant response against potent free radical reactions and the quantity of total phenolics were evaluated. The antioxidant properties of the methanol extracts obtained from the honeys were investigated comparatively with some standard antioxidants Trolox®, BHT, and ascorbic acid. The mineral contents of honeys were analyzed by AAS. When the results were interpreted, it was determined that nearly all honey samples had antioxidant activity, and none of the samples showed prooxidant activity. In addition, it was identified that the chestnut honeys showed better antioxidant activity and higher mineral content, compared to the flower honeys. Consequently, it is suggested that for healthy living honey, especially chestnut honey, should be consumed more as a natural product rich in antioxidants.