Doğu Karadeniz bölgesinde yetişen karalahanalarda (Brassica oleracea var. acephala) bazı element tayinleri

Abstract

Bitkilerin içerdiği elementler, hem bitki hem de bunları tüketen canlılar açısından hayati önem taşır. Özellikle insanların beslenme amacıyla bol miktarda tükettiği sebzelerin içerdiği elementlerin, miktarlarının belirlenmesi ve bilinmesi bir ihtiyaç ve gerekliliktir. Bu çalışmada, Doğu Karadeniz Bölgesi'nde yetişen karalâhanalarda ve yetiştikleri topraklarda bazı elementlerin miktarları tayin edilmiş, bulunan element seviyeleri, gerek bitkinin kendisi açısından, gerekse onu tüketenler açısından tartışılmış ve yorumlanmıştır. Hem karalâhanalarda, hem de yetiştikleri topraklarda makro element olarak Ca, Mg, Na, K, N ve P, eser element olarak da Fe, Cu, Mn ve Zn miktarları tayin edilmiştir. Buna ek olarak sadece topraklarda Co, Ni ve Pb miktarları belirlenmiştir. Ca, Na ve K analizleri Alev Fotometresi (FP) ile, Mg, Fe, Cu, Mn, Zn, Co, Ni ve Pb Atomik Absorpsiyon Spektrometresi (AAS) ile, N Yakma Metodu (Combustion Method) ile ve P da UV-GB Spektrofotometre ile tayin edilmiştir. Farklı bölgelerden toplanan numunelerden elde edilen sonuçlar hem birbirleri ile hem de genel lahanaların literatürde bildirilen değerleriyle karşılaştırılmıştır. Belirlenen 18 pilot bölgeden toplanan karalâhanaların incelenen elementler açısından içeriklerinde farklılıklar olduğu görülmüştür. Bu sonuç, karalâhanaların yetiştiği toprakların ve diğer şartların farklı oluşuna bağlanmıştır. 18 pilot bölgenin dokuzu anayola yakın, dokuzu da anayoldan 6-12 km iç kısımlardan seçilmiştir. Çalışma sonucunda anayol kenarına yakın toplanan karalâhanaların ve yetiştikleri toprakların, özellikle eser element içeriklerinin, anayoldan uzak kısımdakilere göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Ancak bu farkın aşın olmadığı, genelde literatürde bildirilen değerler içerisinde kaldığı görülmüştür. İncelenen besin elementleri açısından karalâhananın oldukça zengin olduğu ve insanlar için günlük besin elementi alımının önemli bir kısmını karşılayacağı düşünülmektedir. Partial Elemental Analysis for the Collards {Brassica oleracea var. acephala) Grown in Eastern Black Sea Region The elements contained in plants have vital importance for both plant and for the living creatures consuming them. The determination of the quantity of these elements contained in vegetables which are especially consumed by human beings on a large scale for nourishment is a must and need. In this study, the quantities of some of the elements contained in the collards grown in Eastern Black Sea Region and in the soils where the collards were grown were determined. These values were discussed and interpreted according to the plants' and from the consumers' point of view. Both for the collards and for the soils where they were grown, the quantities of Ca, Mg, Na, K, N and P as macro elements and Fe, Cu, Mn and Zn as micro elements (trace elements) were measured. In addition this, the quantities of Co, Ni and Pb only in soils were evaluated. The analysis of Ca, Na and K were carried out in Flame Photometer, Mg, Fe, Cu, Mn, Zn, Co, Ni and Pb in Atomic Absorption Spectrometer (AAS), N Combustion Method and P, UV-GB Spectrophotometer. The results obtained for the samples taken from different regions were compared with each other and with the values given for the general cabbages in the literature. It was observed that the elemental contents of the collards collected from 1 8 different pilot locations were different. This result was attributed to the variation of the soils where the collards were grown and the variation of the conditions. The collards were selected 9 pilot locations close to the highway and 9 of them 6-12 km away from the highway, which is in the inner part. At the end of the investigation, it was determined that especially the trace element contents of the collards collected from the vicinity of the highway and the contents of the soils where they were grown, was higher than the contents of the samples collected away from the highway. However it was observed that this difference was not too high and was generally within the values reported in the literature. It is thought that collards are rich in nutritional elements investigated in this study and will provide an important quantity of the daily nutritional intake for humans.